Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου
Το έτος 2015, που διανύουμε, είναι μια χρονιά σημαντικών επετείων για τον Αρχιεπίσκοπο Αυστραλίας Στυλιανό.
Τον Απρίλιο του 1975, πριν 40 χρόνια, έφτασε στο Σύδνεϋ της Αυστραλίας ως Αρχιεπίσκοπος.Σαράντα χρόνια στο πηδάλιο της Εκκλησίας της Αυστραλίας! Αντιμετώπισε δύσκολες καταστάσεις σε πολλά επίπεδα. Κι όμως άντεξε! Είναι εκεί ως ο Αρχιεπίσκοπος στον οποίο η Αυστραλία οφείλει την δυναμική υπόστασή της ως Επαρχία του Οικουμενικού Θρόνου. Η εκλογή τού από Μιλητουπόλεως Στυλιανού Χαρκιανάκι ως Αρχιεπισκόπου Αυστραλίας έχει δικαιωθεί από την ιστορία.
Πριν 50 χρόνια, το 1965, ως αρχιμανδρίτης, υπέβαλε την επί Διδακτορίᾳ Διατριβή του«ΠΕΡΙ ΤΟ ΑΛΑΘΗΤΟΝ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΕΝ Τῌ ΟΡΘΟΔΟΞῼ ΘΕΟΛΟΓΙᾼ» (ελληνιστί), στην Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και ανεκηρύχθη Διδάκτωρ με βαθμό άριστα.
Μια μελέτη που άφησε εποχή και η οποία επανεκδόθηκε μόλις – 50 χρόνια μετά! – από την Αποστολική Διακονία της Εκκλησίας της Ελλάδος (β’ έκδοση, 2014).
Η διατριβή του Αυστραλίας Στυλιανού επανακυκλοφορεί με πρόλογο του ιδίου στην δεύτερη αυτή έκδοση, ο οποίος καταλήγει ως εξής:
«Ο σεβασμός δια την θέσιν του μυστηρίου εν γένει εις την ζωήν της Εκκλησίας, απαραιτήτως προϋποθέτει την ελευθερίαν δια τολμηράς ιστορικάς περιπετείας, τας οποίας η Ορθοδοξία ουδέποτε ηγνόησε, και ουδέποτε επέτρεπε εις οιασδήποτε «νομικιστικάς» διευκολύνσεις να γίνουν έν είδος «καταφυγίου», προκειμένου να αποφεύγει αληθινάς λύσεις».
Αυτό το έκανε πράξη στην ζωή του ο Αυστραλίας Στυλιανός. Τόλμησε ιστορικές περιπέτειες, με ελευθερία και αλήθεια. Οι όποιες κατά καιρούς συγκρούσεις του ήταν μάλλον μια δίψα γι’ αυτήν την όντως αλήθεια, πληρώνοντας το κόστος αποφυγής κάθε συμβατικότητος.
Στην διατριβή του ο Αυστραλίας Στυλιανός καταδεικνύει περίτρανα ότι το "αλάθητον"της Εκκλησίας ταυτίζεται με την ίδια την ουσία της, την ορθή πίστη. Η Εκκλησία, και δη η Ορθόδοξη, είναι γνήσια και αλάθητος, επειδή διατηρεί την ουσία, την πίστη της, ακέραιη και ανόθευτη. Τονίζει, όμως, παράλληλα, ότι η μελέτη του δεν λύνει οριστικά το σοβαρό αυτό θέμα, αλλά φιλοδοξεί να αποτελέσει το εφαλτήριο για την «αρτιωτέραν έρευναν του θέματος του αλαθήτου της Εκκλησίας» στην Ορθόδοξη Θεολογία.
Η επανέκδοση της συγκεκριμένης μελέτης θα βοηθήσει σίγουρα τους νεώτερους να προσεγγίσουν την βαθυστόχαστη θεολογική σκέψη του Αυστραλίας Στυλιανού, ενός μεγάλου θεολόγου του καιρού μας.