ΗΜΕΡΙΔΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΓΕΡΟΝΤΑ ΓΑΒΡΙΗΛ ΔΙΟΝΥΣΙΑΤΗ (1886-1983)
Την Κυριακή 10 Νοεμβρίου 2013, η Ιερά Μητρόπολη Αρκαλοχωρίου, Καστελλίου και Βιάννουσε συνεργασία με την Ανώτατη Εκκλησιαστική Ακαδημία Ηρακλείου Κρήτης οργάνωσε στον Ιερό Ναό Αγίου Ανδρέου Ιεροσολυμίτη του Κρητόςημερίδα με θέμα: «Γέρων Γαβριήλ Διονυσιάτης (1883-1983) - Προηγούμενος Ι. Μονής Διονυσίου Αγίου Όρους»,με αφορμή τη συμπλήρωση τριάντα χρόνων από την εις Κύριον εκδημία του.
Παρουσία πλήθος κόσμου, των πολιτειακών και στρατιωτικών αρχών του τόπου τελέσθηκε το πρωί Αρχιερατική Θεία Λειτουργία προεξάρχοντος του Σεβ. Αρχιεπισκόπου Κρήτης κ. Ειρηναίου, του επιχώριου Σεβ. Μητροπολίτη Αρκαλοχωρίου, Καστελλίου και Βιάννου κ. Ανδρέου, του Καθηγούμενου της Ι. Μονής Διονυσίου Αγίου Όρους Αρχιμανδρίτη κ. Πέτρου, εκπροσώπου της Α.Θ.Π. του Οικουμενικού Πατριάρχη Κυρίου Κυρίου Βαρθολομαίου, του Προηγουμένου της Ι. Μονής Ιβήρων Αγίου Όρους Γέροντος κ. Βασιλείου, ενώ στο παραθρόνιο παρευρίσκετο συμπροσευχόμενος ο Γέρων Νικόδημος ο Αγιοπαυλίτης. Μετά το πέρας της Θείας Λειτουργίας τελέσθηκε Ιερό Μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως της ψυχής του μακαριστού Γέροντος Γαβριήλ Διονυσιάτη.
Την ημερίδα χαιρέτησε ο Σεβ. Αρχιεπίσκοπος Κρήτης κ. Ειρηναίος και ο Σεβ. Μητροπολίτης Αρκαλοχωρίου, Καστελλίου και Βιάννου κ. Ανδρέας. Στη συνέχεια ακολούθησαν οι εργασίες της ημερίδας, την έναρξη της οποίας έκανε με την ανάγνωση του Μηνύματος της Α.Θ.Π. του Οικουμενικού Πατριάρχου Κυρίου Κυρίου Βαρθολομαίου ο Καθηγούμενος της Ι. Μονής Διονυσίου Αρχιμανδρίτης κ. Πέτρος.
Την ημερίδα παρακολούθησαν: ο Σεβ. Μητροπολίτης Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου κ. Ευγένιος, οι ηγούμενοι των Ι. Μονών Αγκαράθου Αρχιμανδρίτης κ. Γεράσιμος, Επανωσήφη Αρχιμανδρίτης κ. Βαρθολομαίος, Τοπλού Αρχιμανδρίτης κ. Φιλόθεος, καθώς επίσης εκπρόσωποι και άλλων μονών και ησυχαστηρίων.
Το πλήρες πρόγραμμα της ημερίδας δείτεεδώ.
Κοινή διαπίστωση και σημείο αναφοράς όλων των εισηγητών ήταν ότι ο Γέρων Γαβριήλ Διονυσιάτης αποτελεί μία ξεχωριστή μορφή του σύγχρονου Αγιορείτικου μοναχισμού. Ήταν ένας άνθρωπος που ενσάρκωνε τη Ρωμαίικη παράδοση και την οποία μπόλιασε αρμονικά με την Αγιορείτικη παράδοση κατά τον καλύτερο τρόπο. Άφησε ως παρακαταθήκη στους κόλπους της Ορθοδόξου Εκκλησίας ένα σημαντικό, βιωματικό, και συγγραφικό έργο ως οδοδείκτη για τις μελλοντικές γενιές. Ως εκκλησιαστική φυσιογνωμία ο Γέρων Γαβριήλ ήταν ένα πρόσωπο καθολικής αγιότητας και καθολικής διακονίας, καθώς εμπνεόμενος από το Πνεύμα του Θεού και την αγάπη προς τον πλησίον, θυσίαζε τα πάντα προκειμένου να βοηθήσει τον αδελφό του. Ήταν πρώτος στις ακολουθίες, πρώτος και στα διακονήματα.
Επίσης, ως προσωπικότητα διακρίθηκε για τις ιδιαίτερες διοικητικές και οργανωτικές ικανότητές του, καθώς δεν ζητούσε την αυτοπροβολή, ούτε επέβαλε την άποψή του. Άνθρωπος δημοκρατικός εκ φύσεως προωθούσε τα ζητήματα ολόκληρου του Αγίου Όρους, καθώς κύρια έγνοια του, πέρα από την ανάπτυξη της Ι. Μονής Διονυσίου, που του εμπιστεύτηκε ο Κύριος, ήταν το συνολικό όφελος της Αθωνικής Πολιτείας. Αν και υποστηρικτής του κοινοβιακού μοναχισμού, έβλεπε με συμπάθεια και κατανοούσε τους ιδιόρρυθμους μοναχούς. Ήταν ένας άνθρωπος δεκτικός, του διαλόγου, υπερασπιστής των νόμιμων δικαιωμάτων του Αγίου Όρους και των αρχών του Ελληνικού Κράτους. Ο Γέρων Γαβριήλ Διονυσιάτης, αν και στερήθηκε τις εγκύκλιες σπουδές, χαρακτηριζόταν ως «κινητό πανεπιστήμιο»,καθώς το φάσμα των γνώσεών του ήταν μεγάλο και ευρύ. Για τον λόγο αυτό ήταν για δεκαετίες ο κύριος εκπρόσωπος όλων των Ι. Μονών του Αγίου Όρους στις σχέσεις του με την Ελληνική Πολιτεία.
Σχετικά με τον ελληνισμό και την εδραίωση του Ελληνικού κράτους το ενδιαφέρον του Γέροντος ήταν συνεχές και ακοίμητο. Εκκλησία και Πατρίδα ήταν τα δύο ιδανικά της συνείδησής του, συνδέοντας την έννοια της Εκκλησίας με την πραγματικότητα του έθνους, και όχι του κράτους, ως μια δυναμική πολιτιστική έκφραση, που παραδίδεται στους αιώνες από γενιά σε γενιά. Αγωνιστής εναντίον του βουλγαρικού σχεδίου για την κατάληψη της Μακεδονίας, αλλά και αγωνιστής εναντίον των κατοχικών δυνάμεων των Γερμανών, στη διάρκεια του Β΄ παγκοσμίου πολέμου, δίνοντας καταφύγιο και προσφέροντας ασφάλεια σε στρατιώτες των συμμαχικών δυνάμεων στην προσπάθειά τους να διαφύγουν προς τη Β. Αφρική και τη Μέση Ανατολή. Καταλυτικός ο ρόλος του Γέροντος στη διατήρηση του άβατου και του αδιασάλευτου καθεστώτος του Αγίου Όρους μέσω της επιστολής προς τον Αδόλφο Χίτλερ.
Αναγνώριζε πάνω από όλους και από όλα το θεσμό και τον συντονιστικό ρόλο, που καλείται κάθε φορά να διαδραματίσει το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Έτσι κέρδισε τον σεβασμό όλων, ακόμη και του ίδιου του αοίδιμου Οικουμενικού Πατριάρχη Αθηναγόρα, τον οποίο και εξομολογούσε. Μάλιστα αποκαλείτο χαρακτηριστικά και ως ο «πνευματικός των Πατριαρχείων»,λόγω του ότι πλείστες φορές είχε επισκεφθεί την Πόλη και τη Χάλκη, προκειμένου να διακονήσει την εκεί ελληνική Ρωμιοσύνη.
Από τους ανθρώπους που τον έζησαν ο γέροντας Γαβριήλ χαρακτηρίστηκε ικανός να μπορεί να διακρίνει τον θρύλο από την παράδοση, απέφευγε τις εντάσεις, τις υπερβολές και τις εξάρσεις, ενώ μέσα από τα κείμενά του έδινε όλες τις πληροφορίες που συνθέτουν τις πτυχές της αγιότητας. Η σχέση του με την τέχνη της ψαλτικής ξεκίνησε ήδη από τα παιδικά του χρόνια, ενώ ο ίδιος μερίμνησε, ώστε να διατηρηθεί το βυζαντινό τυπικό της Αγιορείτικης ψαλτικής παράδοσης. Το δε ψάλσιμό του ενέχει έναν δυναμισμό, ο οποίος δεν είναι καταγεγραμμένος στα μουσικά βιβλία.
Τέλος, ο Γέρων Γαβριήλ Διονυσιάτης ασχολήθηκε ακόμη και με το ζήτημα της καταπολέμησης της θεωρίας του Μαλθουσιανισμού, ο οποίος πρέσβευε την αποφυγή της τεκνογονίας με απώτερο σκοπό τη μείωση του υπερπληθυσμού. Ο Γέρων Γαβριήλ θεωρούσε ότι ο Μαλθουσιανισμός είναι προσβολή τόσο για τον θεσμός της οικογένειας, όσο και για τον θεσμό της Εκκλησίας.
Οι εργασίες της ημερίδας έκλεισαν με την απόφαση να γίνει κριτική έκδοση όλων των έργων του Γέροντος Γαβριήλ, με την ανάγνωση των συμπερασμάτων και με την προβολή cd, όπου παρουσιάστηκε ομιλών ο Γέρων Γαβριήλ.
