ὑπὸ Γέροντος Χαλκηδόνος Ἀθανασίου
"ἄνθρωπον οὐκ ἔχω"
(Ἰω. 5, 7)
Ἐὰν στρέψωμεν τὰ βλέμματά μας πρὸς τὸν κόσμον ποὺ ζῶμεν, τί θὰ ἴδωμεν; Ὅτι αὐξάνουν αἱ ἀπαιτήσεις, ἡ ταχεία ἀλλαγή, ἡ πύκνωσις τῶν ὑποχρεώσεων καὶ τῆς προσφορᾶς. Ἔχομεν χάσει τὴν ἰσορροπίαν. Ἔχει ἐνοχληθεῖ ἡ ἰσορροπία τοῦ ἔργου καὶ τῆς ζωῆς, μεταξὺ τῆς προσφορᾶς καὶ τῆς ἁπλῆς αὐθυπαρξίας.
Πολλοὶ ἄνθρωποι ὁμιλοῦν διὰ τὸ αἴσθημα, ὅτι ὑπεραπαιτοῦνται, ὅτι εἶναι ἄνευ ἐνεργείας, καταπονημένοι, διαλελυμένοι. Μὲ τὸ διαρκὲς ἄγχος χάνονται αἱ ἐνέργειαί μας καὶ τὸ σῶμα κρούει τὸν κώδωνα τοῦ κινδύνου. Δὲν προχωρεῖ συχνάκις τίποτε πλέον. Τί ὑπάρχει ὅμως ὄπισθεν τῆς μεγάλης κοπώσεως εἰς τὴν κοινωνίαν μας; Ποῦ εὑρίσκονται αἱ πηγαὶ τῆς ζωῆς μας; Εἰς τὴν πίστιν μας; Εἰς τὴν φύσιν; Εἰς τὰς σχέσεις μας; Δὲν ὑπάρχουν πηγαὶ δυνάμεως, αἱ ὁποῖαι ἐνδυναμώνουν ἕναν ἄνθρωπον;
Πάντα τὰ ἀνωτέρω δεικνύουν μίαν ἔντονον "παραλυσίαν"ψυχοσωματικήν. Ὑπάρχει βεβαίως καὶ ἡ φοβερὰ παθολογικὴ παραλυσία τοῦ σώματος. Πολὺ χειροτέρα δὲ αὐτῆς εἶναι ἡ παραλυσία καὶ συσκότισις τοῦ πνεύματος (Alzheimer), ἡ ὁποία ὀφειλομένη εἰς ποικίλα αἴτια, αὐξάνεται δυστυχῶς διαρκῶς κατὰ τὴν ἐποχήν μας.
Ἐκτὸς ὅμως τῶν ἀνωτέρω, ὑπάρχει σήμερον καὶ μία προϊοῦσα παγκόσμιος παραλυσία, ποὺ ἐμποιεῖ τὸν φόβον, καὶ τὴν ὁποίαν βιοῦμεν σήμερον εἰς μίαν νέαν ἐπαναστατικὴν ἐποχήν, τὴν τῆς τεχνολογίας.Διότι ἡ ἀνθρωπότης διαχρονικῶς ἐγνώρισε πολλὰς πολιτισμικὰς κ.ἄ. ἐπαναστάσεις ὡς τὴν τοῦ λίθου, τοῦ σιδήρου, τῆς γεωργίας, τῆς κτηνοτροφίας, τῆς τυπογραφίας, τῶν πλαστικῶν κ.ἄ., αἱ ὁποῖαι συνιστοῦν τομὰς εἰς τὴν ἱστορίαν αὐτῆς.
Σήμερον λοιπὸν παρὰ τὴν τεραστίαν "πρόοδον"εἰς πλείστους τομεῖς τῆς γνώσεως, τῆς ἐπιστήμης, τῆς τεχνολογίας, τῆς νανοτεχνολογίας κ.ἄ., ἀδιανοήτους εἰς τὸ παρελθόν, παρατηρεῖται καὶ μία παράλυσις καὶ κρίσις εἴς τινας θρησκείας, ἐνῶ ἄνθησις εἰς ἑτέρας, τῶν συναφῶν πρὸς τοῦτο πολλάκις ἠθῶν καὶ παραδόσεων, τῶν ποικίλων θεσμῶν, τῶν ἰδεωδῶν, τῶν κρατικῶν μηχανισμῶν, τῶν τραπεζιτικῶν καὶ ἠλεκτρονικῶν συστημάτων καὶ γενικότερον τῆς οἰκονομίας κ.ἄ. Καὶ οὕτω βλέπομεν φαινόμενα ὀδυνηρὰ ὡς τὸν ὑλισμόν, μὲ τὰ ἀπότοκά του τὴν ἀπιστίαν καὶ τὸ χειρότερον τὴν ἀδιαφορίαν, τὸν ζαμανφουτισμόν, τὴν φιληδονίαν, τὴν ἔλλειψιν σεβασμοῦ, τὴν ραστώνην, τὴν ἀγραμματοσύνην, τὴν παραλυσίαν τῆς σκέψεως, τὴν προβατοποίησιν τῶν ἀτόμων ὑπὸ τῶν ὁλοκληρωτικῶν καθεστώτων καὶ τῶν διαβρωτικῶν ἐπικοινωνιακῶν μέσων τῆς συγχρόνου τεχνολογίας (τηλεόρασις, κινητὰ τηλέφωνα, tablet κ.ἄ.), τὰ ὁποῖα νεκρώνουν τὸ πνεῦμα καθοδηγοῦντα αὐτὸ εἰς ἕτοιμον καὶ μαγειρευμένον ὀπτικοακουστικὸν καὶ ἄλλον ὑλικόν, τὴν παραλυσίαν τῆς ταυτότητος τοῦ ἀτόμου καὶ τῆς ἀγάπης καὶ συμπόνιας πρὸς τὸν συνάθρωπον, ὁ ὁποῖος καθίσταται μόνος καὶ ἔρημος ἐντὸς τοῦ ἀνωνύμου πλήθους, πράγματα εἰς τὰ ὁποῖα ἄλλωστε ἀποσκοπεῖ λυσσωδῶς ἡ περιλάλητος καὶ γεννήτρια αὐτῶν παγκοσμιοποίησις.
Τί πράττουν ὅμως ἔναντι τῆς καταστάσεως αὐτῆς τὰ κράτη καὶ αἱ Ἐκκλησίαι; Καὶ τὰ μὲν κράτη δέον νὰ μεριμνοῦν διὰ τὴν ἀσφάλειαν καὶ τὴν εὐημερίαν τῶν πολιτῶν, αἱ δὲ Ἐκκλησίαι διὰ τὴν ἑδραίωσιν τῆς ἀγάπης, εἰρήνης, δικαιοσύνης καὶ ἀλληλεγγύης μεταξὺ τῶν ἀνθρώπων. Τί συμβαίνει ὅμως ὅταν τὰ μὲν κράτη ἐκ ποικίλων αἰτίων ἀλληλοσπαράσσονται ἀπὸ τοὺς πολέμους τῶν σατανικῶν σήμερον καὶ ὀλεθρίων ὅπλων καὶ τῶν τῆς οἰκονομίας, αἱ δὲ Ἐκκλησίαι δὲν δύνανται νὰ ἐπιτελέσουν τὸ ἔργον των, ἐφ'ὅσον πολεμῶνται ἢ ἀσχολῶνται μὲ ἐσωτερικὰς καὶ ἐξωτερικὰς θεολογικὰς καὶ οὐχὶ μόνον ἔριδας,ὅταν ἐκκοσμικεύονται, ὅταν ὑποφέρουν ἀπὸ τὸν γλίσχρον ἀριθμὸν τῶν κλήσεων διὸ καὶ οὐχὶ σπανίως τὰς κρισίμους καὶ μὴ θέσεις καταλαμβάνουν πρόσωπα μὲ πιθανὰ καὶ ποικίλα ψυχολογικὰ προβλήματα, ὅταν τὰ οἰκοδομήματα αὐτῶν πλήττονται ἀπὸ συχνὰ σεξουαλικὰ καὶ οἰκονομικὰ σκάνδαλα, τὰ ὁποῖα καταρρακώνουν βαρέως τὴν ἀξιοπιστίαν αὐτῶν, ὅταν ὑπὸ ἐπιστημόνων προβάλλονται ἀπόψεις τῆς "Ἐλευθέρας Θεολογίας" (Liberale Theologie), συναφοῦς πρὸς τὴν Θεολογίαν τῆς Ἀπελευθερώσεως, ἡ ὁποία ἐκλαμβάνει τὸ ἐκκλησιαστικὸν δόγμα καὶ τοὺς ἐκκλησιαστικοὺς θεσμοὺς ὡς ἐργαλεῖα ἰσχύος καὶ εὐμαρείας, τὰ ὁποῖα ἐμποδίζουν τὴν θρησκευτικὴν αὐτονομίαν τοῦ ἀτόμου (M. Rose), τοῦθ'ὅπερ ὁδηγεῖ τοὺς πιστοὺς εἰς τὴν ἀτομικοποίησιν τῆς θρησκευτικότητος, διὰ τῆς ὁποίας κρημνίζονται αἱ παραδοσιακαὶ εἰκόνες τοῦ Θεοῦ καὶ δημιουργεῖται χῶρος διὰ μίαν νέαν γλῶσσαν τοῦ ἀπείρου καὶ τοῦ αἰωνίου. Ὅταν λέγεται, ὅτι ἐφ'ὅσον οἱ πιστοὶ δὲν δύνανται πλέον νὰ ἀποδεχθοῦν δόγματα ὅπως τὸ Τριαδικὸν ἢ τῶν δύο ἐν Χριστῷ φύσεων, ὁπότε ἡ Ἐκκλησία δὲν πρέπει νὰ διδάσκει αὐτά (W. Gräb)! Ὅταν διατείνονται ὅτι αἱ ψαλμωδίαι εἶναι περισσότερον ἀρεσταὶ εἰς τὰς κοινότητας ἀπὸ τὰς μελέτας τῆς Γραφῆς, ὅτι ἕνας διάλογος ἐπὶ ἑνὸς πίνακος τοῦ Picasso ἢ τοῦ Casper David Friedrich ἠμπορεῖ πνευματικῶς νὰ βοηθεῖ περισσότερον ἀπὸ ἓν κήρυγμα τῆς Κυριακῆς -χωρὶς βεβαίως νὰ διαμφισβητεῖ τις τὴν μεγάλην συμβολὴν τῆς τέχνης εἰς τὴν θρησκευτικότητα, τμῆμα τῆς ὁποίας ἄλλωστε ἀποτελεῖ καὶ ἡ "παραστατικὴ θεολογία"- κ.ο.κ.
Καὶ ὅμως πιστεύουν, ὅτι ἡ θεολογία αὐτὴ δύναται νὰ σώσει τὴν χριστιανικὴν πίστιν, εἰς μίαν ἐποχὴν καταβυθιζομένης ἐκκλησιαστικότητος ὡς στοιχειώδης θρησκευτικότης (C. Modehn).
Εὐχόμεθα τοῦτο, καίτοι μετὰ μεγάλης ἀμφιβολίας καὶ ἐπιφυλακτικότητος!