Γέροντος Χαλκηδόνος Αθανασίου
"Μὴ ταρασσέσθω ὑμῶν ἡ καρδία ".
(Ἰω. 14, 1)
Χωρὶς ἀμφιβολία, ἡ προφύλαξις εἶναι ἓν τῶν σπουδαιοτέρων μέτρων ὄχι μόνον τοῦ ἀνθρώπου ἀπό "πάσης ὁρατῆς καὶ ἀοράτου προσβολῆς", ἀλλὰ καὶ τῆς φύσεως καὶ γενικότερον τοῦ πολιτισμοῦ. Ἡ δὲ παραθεώρησις αὐτῆς ἠμπορεῖ νὰ ἔχει ὀλεθρίας συνεπείας. Καὶ ἐὰν ὁ Δημιουργὸς ἐπροίκισε τήν "ἄλογον"φύσιν μὲ τοιαύτας ἱκανότητας, πολλῷ μᾶλλον ἰσχύει τοῦτο καὶ διὰ τὴν ἔλλογον δημιουργίαν, τὴν ὁποίαν ὅμως ὑλοποιεῖ ὁ ἴδιος ὁ homo sapiens ἐν πολλοῖς.
Ἡ φύσις προφυλάσσει κάθε τι ἀναγκαῖον εἰς αὐτήν. Πράττει δὲ τοῦτο μὲ μαλακὰς καλύψεις, ὅπως τὸ δέρμα μας, ἀλλὰ καὶ μὲ σκληρὰς τοιαύτας, καθὼς τὸ καύκαλον τῆς χελώνης. Οὕτως προῆλθον πνευματώδεις "ἐπικαλύψεις", βιολογικὰ ἀριστουργήματα, ὅπως ὁ φλοιὸς τῶν δένδρων, τὸ κέλυφος τοῦ αὐγοῦ, αἱ κηρῆθραι τῶν μελισσῶν κ.ἄ.. Ἤδη δὲ πρὸ μακροῦ, ἡ βιομηχανία ἀνεκάλυψε αὐτὰς καὶ ἠρεύνησε τὰς δομάς των. Καὶ τοῦτο χρησιμεύει διὰ μέγαν ἀριθμὸν χρησίμων πρακτικῶν πραγμάτων τῆς καθημερινότητος.
Αἱ ἐπικαλύψεις ἠχοῦν βιομηχανικῶς, ἐναποτιθέμεναι, συμπεπιεσμέναι μορφολογικῶς διὰ νὰ συγκρατοῦν τὸ ἑκάστοτε περιεχόμενον, διὰ νὰ βοηθοῦν εἰς τὴν μεταφορὰν ἀγαθῶν ἁπλουστέρως, εἰς μικρότερον χῶρον καὶ ἄνευ φθορᾶς, ὅπως δῆθεν "πράττουν"αἱ ἀσφαλιστικαὶ ἑταιρεῖαι!
Καὶ ἡ κατασκευὴ αὐτῶν ὅπως εἰς τὰ αὐγά, δέον νὰ εἶναι σύμφωνος πρὸς τὴν ἐπιζητουμένην μορφήν. Τὰ δὲ ὑλικά των δυνατὸν κατόπιν νὰ ἐπαναχρησιμοποιηθοῦν καὶ ἀλλέως, καταλήγοντα οὐχὶ σπανίως, μὴ ἀνακυκλούμενα εἰς τὴν χωματερήν!
Τοῦ λόγου νῦν ὄντως περὶ τοῦ ἀνθρώπου, λεκτέον ὅτι τὸ δέρμα τοῦ σώματός του εἶναι ἓν πνευματῶδες προφυλακτικόν, ἀναπνέον "ἐπανωφόριον", διαρκῶς ἀνανεούμενον καὶ γηράσκον, δεικνύον πληγάς, τὸ ἄγχος, αἰσθαντικὰς ἐπαφὰς κ.ἄ.
Αἱ ἐπικαλύψεις ὅμως τῆς φύσεως εἶναι ἄσχετοι πρὸς τὰς τοῦ ἀνθρώπου, διότι αὕτη ἐπικαλύπτει ζῶντα, ζωήν. Καὶ ταῦτα ὀφείλουν νὰ ἀναπνέουν, νὰ εὑρίσκονται εἰς ἐπαφὴν μὲ τὸν ἔξω κόσμον καὶ νὰ ἀντικρούουν μίαν ἔξωθεν ἐπίθεσιν. Διὸ καὶ αὐταὶ ἐξελικτικῶς ἔχουν τελείως προσαρμοσθεῖ πρὸς τὸ περιβάλλον. Ἔχουν ἀναγκαίας κατατμήσεις καὶ βαθμοὺς ὡριμότητος, προφυλάσσουν, στερεώνουν, στολίζουν, ἐπισημαίνουν, ἐπικοινωνοῦν, θερμαίνουν, καμουφλάρουν, εἶναι φιλικαὶ πρὸς τὸ περιβάλλον κ.ἄ.
Οὕτως ὁ ἄνθρωπος μιμεῖται τὴν φύσιν διὰ μίαν νέαν γενεὰν ἐπικαλύψεων. Καὶ ὁ πρὸς τοῦτο ὅρος εἶναι βιονική1, ὁ ὁποῖος διακρίνεται διὰ τὴν διακλαδικότητά του. Αἱ τεχνικαὶ αὐτῆς ἠμποροῦν νὰ παραλλάσσουν κατὰ τὸ πρόγραμμα καὶ τὸν σκοπόν. Καὶ ἐδῶ ὑπάρχουν τέσσαρις βασικαὶ διαδικασίαι πορευόμεναι ἀπὸ τῆς βιολογίας μέχρι τῆς τεχνικῆς: 1- ἡ ἀνακάλυψις, 2- ἡ ἀποκρυπτογράφησις, 3- ἡ μεταβίβασις καὶ 4- ἡ ἐφαρμογή.
Τὸ πρῶτον εἶναι ἡ ἀνακάλυψις τοῦ βιολογικοῦ φαινομένου. Βεβαίως οἱ ἐπιστήμονες ἐνίοτε δὲν προσπαθοῦν νὰ διερευνήσουν τὸ φαινόμενον περαιτέρω, διότι ἀπαιτοῦνται καὶ ἕτεροι γνωστικοὶ κλάδοι, πρᾶγμα οὐχὶ αὐτονόητον μέχρι σήμερον.
Τὸ δεύτερον εἶναι ἡ ἀποκρυπτογράφησις τῶν ἀρχῶν τοῦ φαινομένου. Διότι μία ἀπόλυτος ἀντιγραφὴ αὐτοῦ σπανίως ἐπιτυγχάνει. Καίτοι δὲ ὅλοι οἱ ζῶντες ὀργανισμοὶ ὑπάγονται εἰς τοὺς ἰδίους φυσικοὺς νόμους, ἡ χρησιμοποίησίς των εἰς τὴν φύσιν εἶναι φαντασιοδεστέρα, παρὰ εἰς τὰς τεχνητὰς κατασκευάς. Καὶ ἐὰν γίνει ἡ ἀποκρυπτογράφησις καὶ τῶν ἀρχῶν ὁρισμένων βάσεων, τότε δυνατὸν νὰ ἐπιχειρηθεῖ καὶ ἡ τεχνικὴ ἐφαρμογή. Ἐὰν ὅμως τὰ αἴτια εἶναι βιολογικά, τότε αὕτη τυγχάνει ἀδύνατος. Διὸ καὶ ἀπαιτεῖται ἡ αὔξησις πληροφοριῶν ἐπὶ τοῦ θέματος.
Τὸ τρίτον εἶναι ἡ μεταβίβασις. Καὶ πρὸς τοῦτο ἀπαιτεῖται ἡ ἀπόδειξις τῆς δυνατότητος μεταβιβάσεως τῆς βιολογικῆς τεχνολογίας. Τοῦτο δὲ γίνεται διὰ τοῦ προτύπου. Δέον ὅμως καὶ ἐνταῦθα ὅπως ἐξασφαλισθεῖ μία προστασία διὰ τὴν τεχνολογίαν, τοῦθ'ὅπερ ἐπιτελεῖται διὰ τῶν εὐρεσιτεχνιῶν (patent), πρᾶγμα ἔχον ὡσαύτως ἱκανὰ προβλήματα.
Καὶ τὸ τέταρτον ἀποτελεῖ ἡ ἐφαρμογὴ τοῦ φαινομένου. Πρωτίστως δὲ ἐδῶ, ἡ πορεία ἀπὸ τὸ πρότυπον πρὸς τὸ προϊόν, θὰ δείξει ἐὰν ἡ νέα τεχνολογία ἐπιβάλλεται οἰκονομικῶς, ἀνταγωνιστικῶς καὶ ἄλλως, παρὰ τὰ ὑπάρχοντα προβλήματα.
Τέλος, τὰ προτερήματα τῆς Βιονικῆς, παρὰ τὰ πρότερον διαθρυλούμενα, εἶναι φανερά. Ἐπίσης τονιστέον, ὅτι παρὰ τὴν πρόοδον τῆς τεχνολογίας πολλάκις ὁδηγούμεθα εἰς ἀδιέξοδον. Διότι ἡ φύσις παριστᾶ μίαν Θείᾳ Σοφίᾳ ἀξιοθαύμαστον καὶ ἀπροσπέλαστον ὑψηλὴν τεχνολογίαν μίας ἐξελίξεως 3,5 δισεκατομμυρίων ἐτῶν ἐν συγκρίσει πρὸς τὴν νηπιακὴν καὶ νανόμορφον ἡμετέραν.
Βεβαίως ἡ προφύλαξις συνδέεται ἄμεσα καὶ μὲ τὴν πρόβλεψιν καὶ ἐπαγρύπνησιν καὶ ἔχει ἀνάγκην προγραματισμοῦ διὰ νὰ ἐπιτύχει, ἠμπορεῖ δὲ νὰ ἐπεκταθεῖ καὶ εἰς περαιτέρω ἐφαρμογὰς τῆς ἀνθρωπίνης ζωῆς, ὅπως τὸν λόγον καὶ τὴν πρᾶξιν –φύλαγε τὰ νῶτα σου–, τὰς ἀσθενείας, τὰ πολιτισμικὰ μνημεῖα κλπ. Δύναται δὲ νὰ ἔχει καὶ ἀρνητικὰ ἀποτελέσματα, ὅπως π.χ. εἰς τὸ θέμα τῶν φυτοφαρμάκων, ὅταν κυρίως ταῦτα χρησιμοποιοῦνται "πλουσιοπαρόχως", τὰ μεταλλαγμένα κ.ἄ. 2.
______________________________________________________________
1- Z. Cerman – W. Barthlott – J. Nieder, Erfindungen der Natur, Ἁμβοῦργον3 2011, 259-261.
2- R. Kropp, ἐκδ., Genial geschützt, Ντάρμσταντ 2015, 7.