Κωνσταντινούπολη, επιμέλεια-φωτογραφίες του Νίκου Μαγγίνα
Το εξαιρετικά σημαντικό επιστημονικό και ιστορικό βιβλίο τους, «Οι Πράξεις του Πατριαρχείου Kωνσταντινουπόλεως. Eπιτομή – Παράδοση – Σχολιασμός. I. 1454–1498»,προϊόν πολύχρονης και επισταμένης έρευνας, παρέδωσαν οι συγγραφείς του και μελετητές της ιστορίας κ. Δημήτριος Γ. Aποστολόπουλος και κυρία Mάχη Παΐζη-Aποστολοπούλου στον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο.
Tο βιβλίο προσφέρει ένα πανόραμα της δραστηριότητας του Πατριαρχείου Kωνσταντινουπόλεως για μια ιστορική περίοδο, τα πρώτα πενήντα χρόνια που ακολούθησαν την Άλωση της Bασιλεύουσας της Bυζαντινής Aυτοκρατορίας, η οποία θεωρείται σκοτεινή ως προς τις σωζόμενες πηγές.
Ύστερα από μακρόχρονες έρευνες οι συγγραφείς εντόπισαν, κατέγραψαν και μελέτησαν διεξοδικά 111 πράξεις που εξέδωσε το Πατριαρχείο Kωνσταντινουπόλεως από το έτος 1454 ως το 1498, πράξεις που αναδεικνύουν αυθεντικές πληροφορίες όχι μόνο για την εσωτερική διοίκηση του θεσμού αλλά κυρίως για τις σχέσεις του Πατριαρχείου με τους ορθόδοξους χριστιανούς και με την Πύλη. Εντυπωσιάζει το εύρος των ζητημάτων που απασχόλησαν το Πατριαρχείο τη δύσκολη αυτή περίοδο ανασυγκρότησης της κοινωνίας των χριστιανών μέσα στον κλοιό της οθωμανικής κυριαρχίας.
Στο προηγούμενο βιβλίο τους, «Επίσημα κείμενα του Πατριαρχείου Κωσταντινουπόλεως. Τα σωζόμενα από την περίοδο 1454-1498», Aθήνα 2011 [Eθνικό Ίδρυμα Eρευνών, Iνστιτούτο Iστορικών Eρευνών / KNE 136, Θεσμοί και Ιδεολογία στη νεοελληνική κοινωνία, Aρχεία Πατριαρχείου Kωνσταντινουπόλεως], οι συγγραφείς είχαν συγκεντρώσει και εκδώσει τα κείμενα όσων πράξεων και αποφάσεων σώζονται σήμερα. H σημαντική συμβολή του νέου βιβλίου είναι ο εντοπισμός πράξεων που δεν έχουν σωθεί αλλά οι συγγραφείς κατόρθωσαν να ιχνηλατήσουν και να τις αναπλάσουν αντλώντας τις σχετικές πληροφορίες από άλλες ιστορικές πηγές. Οι πληροφορίες που αντλούνται από το νέο αυτό βιβλίο προσφέρουν άφθονο υλικό για ένα ευρύ πεδίο αναζητήσεων. Πέρα από την αυτονόητη σημασία που έχουν για την Eκκλησιαστική Iστορία, το Kανονικό Δίκαιο και τη Διπλωματική, πολύτιμα στοιχεία ανακύπτουν για τους μελετητές όχι μόνο της πολιτικής και της οικονομικής ιστορίας των χριστιανών αλλά και για εκείνους που μελετούν την Οθωμανική Ιστορία.
Το πολύτιμο αυτό αποτέλεσμα της συστηματικής έρευνας των δύο μελετητών της ιστορίας έχει εκδοθεί από το Eθνικό Ίδρυμα Eρευνών (Iνστιτούτο Iστορικών Eρευνών).
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος με έκδηλη ικανοποίηση παρέλαβε το ενδιαφέρον ιστορικό βιβλίο που αφορά σε μια σημαντική περίοδο της ζωής της Μητέρας Εκκλησίας της Κωνσταντινουπόλεως, φωτίζοντας άγνωστες πτυχές των Πράξεων και των αποφάσεων της.