ὑπὸ Γέροντος Χαλκηδόνος Ἀθανασίου
"Διὰ τοῦ φλογεροῦ πόθου των, νὰ ὦσιν
καλλοναί, διετήρησαν τοὺς καιροὺς μακρὰν
τῆς ἀνωνυμίας καὶ τῆς ὁμοιομορφίας"
(M. Rouff)
Ὡς γνωστὸν τὸ οἰκολογικὸν θέμα ἀποτελεῖ ἀπὸ ἐτῶν, ἓν τῶν σπουδαιοτέρων προβλημάτων τοῦ πλανήτου μας καὶ οὐχὶ μόνον– παράβαλλε τὰ σκουπίδια τοῦ διαστήματος, τὰ ὁποῖα ὀρχοῦνται ὡς Μαινάδες περὶ ἡμᾶς. Ἔχουν δὲ γραφεῖ καὶ γίνει πολλὰ διὰ τὸ θέμα τοῦτο, τὸ ὁποῖον ἐξητάσθη ποικιλοτρόπως καὶ πολυπλεύρως. Ὅμως αὐτὸ παραμένει καὶ δυστυχῶς αὐξάνεται. Ἐντὸς λοιπὸν τῆς συναφείας αὐτῆς εὑρίσκεται καὶ ἡ ἀπορριμματομανία τῶν ἐνδυμάτων καὶ δή:
Ἀπὸ ἐτῶν παρατηρεῖται εὐρέως μία ἐξωφρενικὴ ἀγορὰ νέων ἐνδυμάτων, ἰδίως ἀπὸ μέρους τοῦ ἀσθενοῦς φύλου χάριν διαρκοῦς ὡραιοφανείας, αὐτοπεποιθήσεως καὶ ἄγρας "ἰχθύων εὐλαβῶν", τοῦθ'ὅπερ προωθεῖται βεβαίως ὑπὸ τοῦ πανισχύρου σειρμοῦ, ἔστω καὶ ἂν ἐνίοτε "καρναβαλοποιεῖ"τοὺς φέροντας αὐτά, καθ'ὅτι ὄπισθέν της ὑποκρύπτεται τὸ μόττο τοῦ "ἀγόραζε, ἄλλαζε καὶ ρίπτε"τῶν οἰκονομικῶν μεγιστάνων, οὕτως ὥστε νὰ προχωρεῖ "ὁ πολιτισμὸς τῆς ἀπορριμματολογίας" (Wegwerfenkultur), μὲ ἀπροβλέπτους συνεπείας ἐπὶ τοῦ οἰκολογικοῦ προβλήματος. Ἐξ ἑτέρας ὅμως πλευρᾶς ἔχομεν καὶ τὴν ἀθλίαν φυσικῶς, καὶ ἀντιαισθητικὴν ἐμφάνισιν τῶν ρακενδύτων, τῶν πτωχῶν, τῶν μεταναστῶν, τῶν "ἐκδεχομένων τὴν τοῦ ὕδατος κίνησιν" (Ἰω. 5, 3).
Βεβαίως τὸ κῦμα τοῦτο τῆς πληρώσεως τῶν καλάθων τῶν ἀχρήστων καὶ τῶν χωματερῶν, ἐμειώθη ἀρκούντως ἐκ τῆς σοβούσης παγκοσμίου οἰκονομικῆς κρίσεως, οὕτως ὥστε νὰ ἀρχίζει καὶ μία πρὸς τὰ ὄπισθεν στροφή, ἔστω καὶ διὰ τῶν μικρῶν ἐργαστηρίων τῆς "ρουντιστικῆς"τῶν γιαγιάδων μας.
Καὶ πάντα ταῦτα γίνονται ἀνεξαρτήτως τῶν ἐπιπτώσεων τῶν εὐθηνῶν ἐνδυμάτων ἐπὶ τῆς ὑγείας τῶν ἀνθρώπων, καίτοι ταῦτα προτιμῶνται φυσικῶς οὐχὶ ὑπὸ τῆς ἀνωτέρας κοινωνίας, ἀλλὰ ὑπὸ τῶν κατωτέρων στρωμάτων της, τὰ ὁποῖα ἠμποροῦν νὰ ἀγοράσουν τὰ ἐκ τῆς δευτέρας χειρὸς μόνον. Ἀνεξαρτήτως ὡσαύτως τῶν συνεπειῶν των ἐπὶ τῆς ὑγιείας τῶν κατασκευαστῶν τῶν καὶ τῶν ἀπαιτουμένων μεγάλων ποσοτήτων ὕδατος καὶ χημικῶν οὐσιῶν, ὅπως διὰ τὴν κατασκευὴν τῶν "ἀπορριμματομόρφων"ἐν πολλοῖς jeans.
Διὸ καὶ ἤρχισαν νὰ ἐμφανίζονται ποικίλα μόττο, ὅπως:Δανεισμός (Sharing) ἀντὶ ἀπορριμματοποιήσεως, ἀντὶ ἀγορᾶς, ἐπαναχρησιμοποίησις, ἀνακύκλωσις, λιπασματοποίησις, ἀγορὰ μόνον τῶν ἀναγκαίων (G. Johnson), βελτίωσις τῆς ποιότητος διὰ περισσοτέραν ἀντοχὴν κλπ. Εἶναι δὲ καλλίτερον νὰ δωρίζει τις, εἰς κοινωνικοὺς ὀργανισμοὺς διὰ νέους, ἀστέγους, μετανάστας, πρόσφυγας, γηροκομεῖα, παιδικοὺς σταθμοὺς καὶ ἄλλα, παρὰ νὰ ρίπτει εἰς τὴν κάλαθον τῶν ἀχρήστων τὰ ἐνδύματα τὰ παλαιά.
Τοιουτοτρόπως ἐδημιουργήθησαν τά "χρηματιστήρια ἀλλαγῶν"(Tauschbörsen)1, τὰ ὁποῖα εἶναι τόποι ὅπου οἱ ἄνθρωποι ἠμποροῦν νὰ λαμβάνουν ἀνταλλακτικὰ δωρεὰν ἢ ἔναντι γλίσχρου τινὸς ἀντιτίμου. Ὑφίστανται δὲ πρὸς τοῦτο σχετικοὶ κύκλοι περιφερειακοῦ ἢ κοινοτικοῦ χαρακτῆρος. Εἰς τὸ διαδίκτυον εὑρίσκονται διάφοροι ἱστοσελίδες ἀνταλλαγῆς κυρίως διὰ βιβλία, CD, DVD κ.ἄ., καθὼς καὶ Ἑταιρεῖαι ὡς ἡ Innatura ἐν Κολωνίᾳ, αἱ ὁποῖαι μεριμνοῦν διὰ τὴν παράδοσιν τοῦ συλλεγομένου ὑλικοῦ.
Τὸ θέμα ὅμως παρουσιάζει καὶ ἑτέρας πλευράς, ὁπως τοῦ ἐὰν τὰ παραδιδόμενα ἀφικνοῦνται εἰς τὸν προορισμόν των ἢ γίνονται ἀντικείμενον συναλλαγῶν ἀμφιβόλων, ὡς γενικότερον καὶ εἰς τὰς δωρεάς!
Ἐν τῷ μεταξὺ διαρκῶς αὐξάνει ὁ ἀριθμὸς τῶν συλλεγομένων λόγῳ ἐσφαλμένων δελταρίων, τῆς ὑπερπαραγωγῆς, τῆς παρωχημένης μοδός, τῶν πλημμελῶν φορτώσεων, οὕτως ὥστε αἱ ἀποθῆκαι νὰ μὴν δύνανται νὰ ἀπορροφήσουν τὰ ἐνδύματα, οὐχὶ δὲ σπανίως νὰ καταφθάνουν ταῦτα ἀπὸ τῶν ἐργοστασίων κατ'εὐθείαν εἰς τὰς χωματεράς! παρὰ τὸ μέγα κόστος τῆς μεταφορᾶς των. Οὕτω ἐν Γερμανίᾳ τὸ 2011 ὑπῆρχον 750.000 τόνοι ἐνδυμάτων, ἀπαιτοῦντες 47.000 φορτηγὰ διὰ τὴν μεταφοράν των!
Διὸ καὶ ἐξήγοντο εἰς τὴν Ἀνατολικὴν Εὐρώπην, τὴν Ἐγγὺς Ἀνατολὴν καὶ τὴν Μαύρην Ἤπειρον, οἱ κάτοικοι τῆς ὁποίας ἐθεώρουν ὑποτιμητικὸν οἱ μὲν Εὐρωπαῖοι τουρίσται νὰ λαμβάνουν μετ'αὐτῶν τὰς παραδοσιακάς των στολάς, ἐνῶ οἱ ἴδιοι νὰ ἀγοράζουν τὰ ἀπορρίματά των. Κατά τινας δὲ τοῦτο συμβάλλει καὶ εἰς τὴν καταστροφὴν τῆς τοπικῆς βιομηχανίας τῶν ὑφαντῶν (A. Voget) 2.
Τέλος ἐφ'ὅσον συχνάκις καταστρέφομεν τὰ αἰώνια ἀρχαῖα μνημεῖα, εἶναι ἑπόμενον νὰ μὴ μεριμνῶμεν, ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον, καὶ διὰ τὰ βραχύβια παλαιὰ ἐνδύματα.
_________________________________________________
1- –, Helfen statt Wegwerfen, Publik-Forum ἀρ. 6 (2016) 62.2- G. Seyfert, Altkleider in Afrika: Segen oder Fluch, Ἔνθ. ἀνωτ. ἀρ. 3 (2013) 22-23.