Η δρ İlay Romain Örs υπήρξε Αναπληρώτρια Καθηγήτρια στη Σχολή Κοινωνικών Ανθρωπιστικών Επιστημών (PhD Harvard 2006) του Πανεπιστημίου Κωνσταντινουπόλεως Bilgi και σήμερα διδάσκει στο Deree. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα περιλαμβάνουν την πολιτιστική ταυτότητα, τις μειονότητες, τη μετανάστευση, τον κοσμοπολιτισμό και την αστική κοινωνία.
Οι πρόσφατες δημοσιεύσεις της περιλαμβάνουν την "Diaspora of the City: stories of cosmopolitanism from Istanbul and Athens" (Palgrave Macmillan 2018) και ένα κεφάλαιο με τίτλο "Cosmopolitanist Nostalgia" in the edited volume "Istanbul: living with difference in a global city" (Rutgers UP 2018).
Με την συγγραφή του βιβλίου της "Diaspora of the City: stories of cosmopolitanism from Istanbul and Athens πραγματοποιεί την πρώτη ανθρωπολογική μελέτη της ελληνικής ορθόδοξης κοινότητας που μετακινήθηκε από την Κωνσταντινούπολη στην Αθήνα. Μέσα από το πόνημά της συναντάμε τον επαναπροσδιορισμό της διασπορικής, μειονοτικής ή μεταναστευτικής κοινότητας στο αστικό περιβάλλον. Αναλύει και διερευνά εθνογραφικές ιστορίες από μέλη της κοινότητας των Ρωμιών. Έπειτα μας πληροφορεί για το γεγονός ότι η Κωνσταντινούπολη υπήρξε πρώην πρωτεύουσα δύο μεγάλων αυτοκρατοριών, της Ανατολικής Ρωμαϊκής και της Οθωμανικής με αποτέλεσμα να φιλοξενήσει πολλούς διαφορετικούς πληθυσμούς, μια κατάσταση που συχνά ερμηνεύεται ως κοσμοπολιτισμός.
Η ελληνόφωνη χριστιανική ορθόδοξη κοινότητα είναι από τους παλαιότερους πληθυσμούς της αστικής κοινωνίας, όμως η ηγετική της θέση κατά τη διάρκεια των αιώνων του αυτοκρατορικού κοσμοπολιτισμού έχει εξασθενήσει. Έχει έρθει ακόμη και στα πρόθυρα της εξαφάνισης στην ίδια της την πατρίδα. Σκορπισμένη σε ολόκληρο τον κόσμο ως αποτέλεσμα της ομοιογενοποίησης των τάσεων του εθνικισμού, οι Ρωμιοί στο βιβλίο αυτό συνεχίζουν να ταυτίζονται με την κοσμοπολίτικη κληρονομιά τους, όπως φαίνεται από τις καθημερινές διακρίσεις και την πολιτιστική μνήμη τους.
Μελετώντας λοιπόν την μεταβαλλόμενη έννοια του κοσμοπολιτισμού σε χωρικά και χρονικά πλαίσια, το έργο αυτό εξετάζει πώς οι εμπειρίες της αναγκαστικής μετατόπισης μπορούν να επισημάνουν τις μεταβαλλόμενες αντιλήψεις για το τι συνιστά τοπική, διασπορική, μειονοτική ή μεταναστευτική κοινότητα σε διαφορετικά πολυπολιτισμικά αστικά περιβάλλοντα, του παρελθόντος και του σήμερα.
Σε ένα από τα πρόσφατα περάσματά της από την Πόλη προσέφερε το βιβλίο αυτό στον κ. Λάκη Βίγκα και εξέφρασε την επιθυμία της να μεταφραστεί στην ελληνική και τουρκική γλώσσα.
