Ιστορικό Συλλείτουργο στο Φανάρι
Κωνσταντινούπολη, ρεπορτάζ-φωτογραφίες τουΝίκου Μαγγίνα
Ιστορική η φετινή Κυριακή της Σαμαρείτιδος για το Οικουμενικό Πατριαρχείο καθώς τις ημέρες αυτές επισκέφθηκε την Κωνσταντινούπολη ο νέος Πατριάρχης Αντιοχείας Ιωάννης. Με την ευκαιρία της επίσκεψης αυτής, της πρώτης Ειρηνικής Επίσκεψης του Προκαθημένου της Εκκλησίας της Αντιοχείας προς την Πρωτόθρονη Μεγάλη Εκκλησία και επί τη μνήμη των Αγίων Πατριαρχών Κωνσταντινουπόλεως που τελείται κάθε χρόνο της Σαμαρείτιδος, συλλειτούργησαν το πρωί της Κυριακής, στο Φανάρι, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος και ο Πατριάρχης Ιωάννης.
Στη Θεία Λειτουργία συλλειτούργησαν Αρχιερείς και από τις δύο Εκκλησίες. Από την πλευρά του Οικουμενικού Πατριαρχείου συμμετείχαν οι Μητροπολίτες Νέας Ιερσέης Ευάγγελος, Ρόδου Κύριλλος και Κυδωνίας και Αποκορώνου Δαμασκηνός ενώ από την Εκκλησία Αντιοχείας οι Μητροπολίτες Τύρου και Σιδώνος Ηλίας και Βόστρων Σάββας καθώς και ο Επίσκοπος Σελευκείας Εφραίμ.
Στο τέλος της Θείας Λειτουργίας, κατά την οποία εκτέθηκαν σε προσκύνηση τεμάχια Ιερών Λειψάνων Αγίων Πατριαρχών Κωνσταντινουπόλεως, αντηλλάγησαν προσφωνήσεις μεταξύ των δύο Προκαθημένων.
Στον λόγο του ο Οικουμενικός Πατριάρχης υπογράμμισε τη σημασία του συλλείτουργου αυτού.
«Η συνάντησις ημών και η συνιερουργία εν τη τελέσει της Θείας Λειτουργίας, "υπέρ της του κόσμου ζωής και σωτηρίας" ενισχύει τούς παραδοσιακούς δεσμούς των δύο Εκκλησιών ημών, αλλά και υπομιμνήσκει αμφοτέροις ημίν, ως προκαθημένοις Μιας και Ενιαίας Εκκλησίας, αφ' ενός μεν το χρέος να αρθώμεν εις το ύψος των περιστάσεων και να διατηρήσωμεν την μεταξύ ημών ενότητα ως κόρην οφθαλμού, διότι άνευ ταύτης είναι αδύνατον να εργασθή ο Θεός εις τον λαόν μας· αφ' ετέρου δε την αναγκαιότητα της πραγματικής θέας, όχι του κενού μνημείου, αλλά του πάσχοντος και ταλαιπωρουμένου συνανθρώπου, του συσχεθέντος τελευταίως "πολλοίς πειρασμοίς"».
Αναφέρθηκε με ευγενείς και εγκωμιαστικούς λόγους στο πρόσωπο του νέου Πατριάρχου Ιωάννου εκθειάζοντας τα πνευματικά και άλλα χαρίσματά και το ήθος του.
«Το Οικουμενικόν Πατριαρχείον και η ημετέρα Μετριότης προσωπικώς, βαθέως τιμώντες την χριστοειδή μορφήν και την προσωπικότητα, την ανεπιτήδευτον ευλάβειαν, την εκκλησιαστικότητα του φρονήματος, το ασκητικόν του βίου, το παραδοσιακόν ήθος και το έθος, την εμμονήν εις τα πάτρια και εις τον "κόσμον της ασκήσεως", την μαθητείαν εις το εργαστήριον της αρετής, τον Αγιώνυμον Άθω, την ειλικρίνειαν και την συνέπειαν των λόγων, των ενεργειών και των πράξεων της Υμετέρας Μακαριότητος, αλλά κυρίως την "ομολογίαν ενότητος" προς πάντας, αποβλέπομεν προς Αυτήν ως πολύτιμον αδελφόν, φίλον και συνεργόν εις το έργον εν τω γεωργίω Κυρίου. Διαβεβαιούμεθα δε Υμάς, ότι εις το ιδιαιτέρως δυσχερές "εν κινδύνοις και θλίψεσι" Πατριαρχικόν Υμών λειτούργημα, και μάλιστα κατά την παρούσαν συγκυρίαν, θα έχητε πάντοτε την εν Κωνσταντινουπόλει παροικούσαν Μεγάλην Εκκλησίαν συμπορευτήν και συνοδίτην, ως άλλωστε και η μακραίων παράδοσις αδελφικών σχέσεων, αλληλεγγύης και αλληλοϋποστηρίξεως των δύο Εκκλησιών επιβάλλει και παραδειγματίζει».
Δεν παρέλειψε να αναφερθεί στο πολύ δυσάρεστο για την Εκκλησία Αντιοχείας, για τον Πατριάρχη της προσωπικά αλλά και για όλη την Ορθοδοξία γεγονός της απαγωγής του Μητροπολίτου Χαλεπίου Παύλου,κατά σάρκα αδελφού του Πατριάρχου Ιωάννου, ο οποίος έχει πέσει θύμα απαγωγής μαζί με τον Συροϊακωβίτη Ιεράρχη Ιωάννη.
«Ιδιαιτέρως επί μήνα και πλέον εν εκτενεί προσευχή μιμνησκόμεθα των δεσμών και της φυλακής του Υμετέρου αυταδέλφου κατά σάρκα και λίαν και ημίν αγαπητού αδελφού και συλλειτουργού Ιερωτάτου Μητροπολίτου Χαλεπίου κυρίου Παύλου, του υφισταμένου τον αδόκητον πειρασμόν της αιχμαλωσίας. Δεόμεθα ολοκαρδίως, ο "θανάτω τον θάνατον θανατώσας" Κύριος να φυλάττη την αυτού Ιερότητα σώαν, υγιά και αβλαβή από πάσης επιβουλής, ελαφρύνη τον ζυγόν αυτής και αποδώση αυτήν ταχέως ασινή και αλώβητον εις το εναγωνίως προσκαρτερούν ποίμνιον αυτής, το οποίον στερείται τοιούτου πνευματικού ποδηγέτου, με τοσαύτην πνευματικήν και κοινωνικήν δραστηριότητα, του αναδείξαντος την Ιεράν Μητρόπολιν Χαλεπίου εις αληθή πνευματικήν όασιν εν μέσω της Συριακής ερήμου. Αιτούμεθα παρά του Κυρίου εν προσευχητική δεήσει να δώση φωτισμόν και σύνεσιν εις τούς κρατούντας αυτόν "ίνα παύσουν από των αδικιών αυτών».
Στην αντιφώνησή του ο Πατριάρχης Αντιοχείας μίλησε για την εύανδρο γη της Εκκλησίας του,η οποία ανέδειξε μέγα πλήθος Αγίων οι οποίοι έγιναν γνωστοί σε όλον τον κόσμο και επηρέασαν τη ζωή και πορεία της χριστιανικής σκέψης με τα συγγράμματά τους. Διαβεβαίωσε για την ευλάβεια του ποιμνίου του προς το Οικουμενικό Πατριαρχείο σημειώνοντας χαρακτηριστικά:
«Ήλθομεν εις Υμάς σήμερον ίνα βεβαιώσωμεν την υψηλήν θέσιν την οποίαν κατέχει ο καθ Υμάς Οικουμενικός Θρόνος εις τας καρδίας των Αντιοχειανών... ήλθομεν σήμερον ίνα βεβαιώσωμεν ότι προσβλέπομεν προς τον καθ' Υμάς αποστολικόν Θρόνον ως μίαν πηγήν η οποία αναβλύζει την ευθύνην της διατηρήσεως της ενότητος και της αρμονίας μεταξύ των Ορθοδόξων αδελφών Εκκλησιών».
Παρουσίασε τις ιδιαίτερες συνθήκες της περιοχής της ποιμαντικής ευθύνης τουενώ τόνισε την αξία και ανάγκη ενεργοποίησης των θεολογικών διαλόγων και σε διαχριστιανικό αλλά και σε διαθρησκειακό επίπεδο. «Τι αναμένει άραγε ο κόσμος εξ ημών; Θεωρούμεν ότι ο κόσμος αναμένει εξ ημών προφητικούς λόγους, όπως όσα έχετε αναφέρει εις επίκαιρα θέματα που αφορούν το περιβάλλον, την μεταμόρφωσιν της γης, την ελευθερίαν, την αγάπην, την Εκκλησίας, την εκκοσμίκευσιν, την καταναλωτικήν κοινωνίαν και τόσα άλλα που εκδηλώνονται εντός της διεθνούς κουλτούρας».
Χρησιμοποίησε τα λόγια του προκατόχου του Μακαριστού Πατριάρχου Ιγνατίου Δ' αναφερόμενος στη διακονία των πτωχών και των αδυνάτων η οποία έχει σπουδαία σημασία παράλληλα με τους διαλόγους, ο οποίος είχε πει: «Είμαστε καλεσμένοι να σκουπίσουμε τα δάκρυα όλων όσων κλαίνε», για να συνεχίσει, «όχι μόνο με την προσευχήν δι' αυτούς αλλά και με την αλληλεγγύην και την προσπάθειαν να αρθεί η αδικία εξ' αυτών ώστε να να πεισθούν ότι ο τελευταίος λόγος δεν είναι δια τον θάνατον αλλά δια την ζωήν και την αγάπην».
Έκανε, τέλος, έκκλησιν προς την παγκόσμια κοινότητα για την απελευθέρωση των απαχθέντων Μητροπολιτών.
«Επομένως, επισημαίνω την αναγκαιότητα της ειρηνικής επιλύσεως αυτής της κρίσεως εις την Συρίαν μέσω του διαλόγου, εφ' όσον και ο φανατισμός έχει φθάσει εις σημείον που χριστιανοί και μουσουλμάνοι πνευματικοί ηγέται γίνονται στόχοι απαγωγής και βίας, όπως η περίπτωσις των δύο Μητροπολιτών εκ Χαλεπίου Παύλου και Ιωάννου. Από αυτόν σήμερον τον ιερόν και ιστορικόν άμβωνα καλούμεν και πάλιν τους πάντας και την παγκόσμιον Κοινότητα να ενεργήσουν δια την άμεσον απελευθέρωσίν των».
Στο τέλος ο υψηλός επισκέπτης της Μητρός Εκκλησίας διένειμε στο πλήθος των πιστών το αντίδωρο ώστε να έχουν την ευκαιρία όλοι να λάβουν την ευχή του.
Παρέστησαν συμπροσευχόμενοι Αρχιερείς και άλλοι κληρικοί, ο Πρέσβυς Νικόλαος Ματθιουδάκης, Γενικός Πρόξενος της Ελλάδος στην Πόλη, τα μέλη της Αδελφότητος Οφφικιάλων "Παναγία Παμμακάριστος" υπό την ηγεσία του Προέδρου Οδυσσέως Σασαγιάννη οι οποίοι πραγματοποιούν το ετήσιο προσκύνημά τους στο Κέντρο της Ορθοδοξίας κατά την Κυριακή της Σαμαρείτιδος, Άρχοντες από την Πόλη, ο Περιφερειάρχης Κρήτης και Άρχων Έξαρχος Σταύρος Αρναουτάκης, ο Β' Αντιπρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων και Άρχων Ρεφερενδάριος Γεώργιος Καλαντζής καθώς και πολυάριθμοι προσκυνητές από την Πόλη, την Ελλάδα και άλλες χώρες του εξωτερικού.