«Και o Λόγος Περί Κανονισμών»
Χρυσοστόμου Καλαϊτζή
Μητροπολίτου Μύρων
Προ αρκετών ετών είχα παρακολουθήσει την διάλεξη του δασκάλου μου αειμνήστου Δημητρίου Φραγκοπούλου με θέμα «Το Οικουμενικό Πατριαρχείο και η οργάνωση της Ομογενειακής Παιδείας κατά την μεταρρυθμιστική περίοδο του Τανζιμάτ». Σκοπός της εργασίας αυτής ήταν να προβάλει μέσα από τους σχολικούς κανονισμούς και τις σχετικές με την εκπαίδευση Πατριαρχικές εγκυκλίους την πρόνοια της Εκκλησίας για την παιδεία του Γένους κατά την περίοδο του Τανζιμάτ. Έκτοτε κατανόησα την σοβαρότητα αυτών των κανονισμών και ότι καθόριζαν οριστικά όλα τα δρώμενα της ομογενειακής κοινότητας, Κοινοτικά, εκπαιδευτικά, συνδεσμικά, φιλανθρωπικά κλπ.
Και αρωγός για να μας φωτίσει στο θέμα αυτό έφθασε ο Σεβ. Μητροπολίτης Μύρων κ. Χρυσόστομος με το άκρως αξιόλογο έργο του: «Και o Λόγος Περί Κανονισμών - Βυζαντινά Κατάλοιπα - Βυζαντινές Επιβιώσεις».
Στο εξώφυλλο ο συγγραφέας αναφέρει χαρακτηριστικά μεταξύ άλλων τα εξής: «Το ταξίδι μου αυτό στην ιστορία των Κανονισμών μοιάζει με ένα ταξίδι, μια διαδρομή που μόνο ρινίσματα τους και σημειώσεις σκονισμένες μπορούσα να συλλέξω, με ολιγόλεπτες στάσεις σε κάποιους σταθμούς...
Καίτοι θα ταξιδέψουμε αγαπητέ αναγνώστη με κατακομματιασμένες αλυσίδες, η παρουσία του παρελθόντος και η διάθεση για το μέλλον θα είναι απαραίτητη για να τροφοδοτείται η πίστη και η ελπίδα στο ότι θα γίνουμε και θα καταστούμε καλύτεροι στο μέλλον…».
Στην επιστολή Πατριαρχικής Ευλογίας η Α.Θ.Π. ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος μεταξύ άλλων αναφέρει τα εξής:
«…Αποκορύφωμα και αγλαόφορτον της φιλίστορος υμών ερεύνης και της αγάπης προς τα υμέτερα απο- τελεί το ανά χείρας περισπούδαστον έργον, κτήμα ες αεί του Γένους, το οποίο συγκεντρώνει σπουδαία ιστορικά στοιχεία και περιλαμβάνει Εκκλησιαστικούς Κανονισμούς, Κανονισμούς Εκπαιδευτηρίων και φιλανθρωπικών καταστημάτων, Κανονισμούς Κοινωνικών και πολιτισμικών ιδρυμάτων, αναδεικνύον γενικότερον τον ρόλον και την αξίαν των εκάστοτε ισχυόντων κανονισμών διά την λυσιτελή λειτουργίαν των ιδρυμάτων της Εκκλησίας και του Γένους…».
Οι κανονισμοί συντάχτηκαν το 1847 με βάση την διακήρυξη του Τανζιμάτ, κατόπιν κυβερνητικής εντολής για διαρρύθμιση των πραγμάτων του Γένους.
Η περίοδος του Τανζιμάτ ήταν τρόπον τινά η αναγέννηση του στοιχείου μας και σήμερα οι περισσότερες εκκλησίες και τα σχολεία μας έχουν κτιστεί σε αυτή την περίοδο.
Διαβάζοντας το βιβλίο (προς το παρόν τον Α’ τόμο) μας εκπλήσσει η σπουδαία οργάνωση όλων των μειζόνων ιδρυμάτων, κοινοτήτων, συνδέσμων, συλλόγων κλπ. κάτι που μας λείπει ριζικά σήμερα. Δυστυχώς μετά την μεταπολίτευση ακυρώθηκαν τα πάντα που ίσχυαν στην Οθωμανική αυτοκρατορία και από την ίδρυση της Δημοκρατίας μέχρι και σήμερα δεν καταφέραμε να οργανωθούμε, το Πατριαρχείο μας δεν έχει νομική υπόσταση, οι κοινότητες μας στερούνται καταστατικών κ.ά. Ευχόμαστε και ευελπιστούμε πάντοτε ότι μια μέρα θα λυθούν. Η ανάγνωση αυτών των κανονισμών μυθιστορηματικά είναι μια απόλαυση κατά την ταπεινή άποψη του γράφοντος.
Το βιβλίο εκδόθηκε από την Ιερά Μητρόπολη Μύρων και την Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου, 2019. Στο τέλος του συγγράμματος υπάρχει εκτενής κατάλογος των περιεχομένων κανονισμών. Προς το παρόν έχουν εκδοθεί οι πρώτοι 3 τόμοι και θα υπάρξει και η συνέχεια.
Ευχαριστώ τον αγαπητό μου συμμαθητή στο Λύκειο της Ι. Θεολογικής Σχολής για την τιμή και πάλι να με αφιερώσει το παρόν και του εκφράζω θερμά συγχαρητήρια για το συγγραφικό του έργο, για το οποίο εύχομαι να έχει δύναμη και υγεία για τη συνέχισή του.
Πέρα 10 Μαΐου 2020
Αντ. Στεφ. Παριζιάνος
ΑπογευματινήΚωνσταντινουπόλεως
.webp)
