φωτ. Αρχείου: ο Γέρων Χαλκηδόνος Αθανάσιος και δίπλα του ο Αρχιδιάκονος της Μητροπόλεως Χαλκηδόνος και νυν Αρχιμανδρίτης Σμάραγδος |
ΠΕΡΙ ΠΟΝΟΥ ΚΑΙ ΥΠΟΜΟΝΗΣ
(Προσλαλιὰ ἐπὶ τῇ ἀπονομῇ Ὀφφικίου εἰς τὸν π. Σμάραγδον Καραγιαννίδην
ἐν τῷ Ἱ. Ναῷ τοῦ Προφήτου Ἠλιοὺ Χρυσουπόλεως)
(25-12-2014)
ὑπὸ Γέροντος Χαλκηδόνος Ἀθανασίου
"Dolor patientia vincitur"
(Οἱ πόνοι νικῶνται διὰ τῆς ἀνοχῆς των)
(Pseudo-Seneca)
Ἀγαπητὲ Σμάραγδε,
Ἡ Ἱ. Μητρόπολις Χαλκηδόνος ἐκτιμῶσα τὴν ἀπὸ ἐτῶν πιστὴν διακονίαν σου, τὴν ἐργατικότητα καὶ κυρίως τὴν ἀγάπην σου πρὸς τὸν πολύπλαγκτον θεσμὸν τῆς Ἐκκλησίας, ἀπεφάσισε νὰ σοῦ ἀπονείμει σήμερον τὸ Ὀφφίκιον τοῦ Ἀρχιμανδρίτου. Εἴθε τὰ ἀνωτέρω προτερήματα νὰ διατηρήσεις καὶ ἐφεξῆς, καὶ τοῦτο χάριν τῆς σταδιοδρομίας σου, μὴ "καθιππεύων"κατὰ τὸ δὴ λεγόμενον, ἀλλὰ παριππεύων ἔστω τὸν κάλαμον, ὡς συνήθως οὐχὶ ὀλίγοι, οἱ ὁποῖοι "ὑφαρπάσαντες"ἐνίοτε ἀξίωμά τι θεωροῦν ἑαυτοὺς σπουδαίους, εἶτα δὲ "ὀλίγοι ἐν πολλοῖς"ἀποδειχθέντες κρύπτονται ὄπισθεν αὐτοῦ, ἐξελισσόμενοι εἰς "κηφῆνας", ἔτι δὲ καὶ τυρράνους!, ἔχοντες, μάλιστα ὡς μὴ ὤφελε, καὶ ἐπὶ παντὸς ἐπιστητοῦ γνώμην!, καὶ ἀγνοοῦντες τὸ ὅτι πάντες ἡμεῖς "δοῦλοι ἀχρεῖοί ἐσμεν" (Λουκ. 17, 10). Διότι οἱ κύριοι αὐτοὶ πρέπει νὰ γνωρίζουν, ὅτι ἡ ἱερωσύνη δὲν εἶναι χῶρος ραστώνης, ὀμφαλοσκοπίας καὶ εὐημερίας, ἀλλὰ μυστήριον σκληρᾶς ἐργασίας καὶ ὑπευθυνότητος, καὶ νὰ μὴν πολεμοῦν τοὺς ἐργαζομένους, ὡς εἴθισται εἰς τὴν καθ’ ἡμᾶς Ἀνατολὴν καὶ γενικότερον. Ἂς δοῦν τὸν Πατριάρχην μας, ποὺ δὲν ἔχει οὔτε μέρα, οὔτε νύχτα.
Νὰ τεκμηριώσεις, ὅτι τὸ ὄνομά σου ἀντικατοπτρίζει τὴν ταυτότητά σου, καὶ ὅτι δὲν ἀνήκεις εἰς τοὺς καλουμένους "ἐρασιτέχνας τῆς πολυπτύχου ἱερωσύνης" (Γερομελίτων), οὔτε τοὺς ἐπαγγελματίας τοιούτους.
Ἀσφαλῶς δὲ θὰ γνωρίζεις, ὅτι στρατὸς καὶ Ἐκκλησία πολλὰ ἔχουν μεταξύ των κοινά, ὡς τὸν δογματισμόν, τὴν ὑπακοήν, τὴν τάξιν καὶ ἄλλα. Οὕτω π.χ. ἀξιωματικὸς δυνατὸν νὰ διακηρύσσει, ὅτι "ὁ στρατιώτης δὲν ἀποθνήσκει"ὅπως οἱ ἐρωτευμένοι!
Ἕνεκα τούτου δὲν πρέπει νὰ ἐκπλήσεταί τις ἐάν ποτε λάβει παρά τινος ἐντολὴν ἐκτελέσεως προβληματικῶν ὑποθέσεων, ἐάν τινες προσπαθοῦν νὰ τὸν ἀδικήσουν, νὰ τὸν πιέσουν, νὰ τοῦ "καταθλίψουν"τὴν κεφαλήν, νὰ τὸν συκοφαντήσουν, νὰ τὸν ὑποβιβάσουν, νὰ τὸν περιθωριοποιήσουν, νὰ τὸν παραπλανήσουν, νὰ τὸν ρίψουν εἰς βοθύνους, νὰ τὸν χρησιμοποιήσουν διὰ τὸ συμφέρον των κλπ.
Πάντα γὰρ ταῦτα δυνατὸν νὰ ἐκπορεύονται καὶ ἐκ λόγων παθολογικῆς ζηλοτυπίας καὶ ἀλαζονείας, διαχρονικῆς καὶ πεισματώδους κακίας καὶ ἐκδικητικότητος, μονίμων ἰδεῶν (Idee fix), συμπλεγμάτων κατωτερότητος, ἀσπλαχνίας, τυρείας καὶ φατρίας (Φιλαδελφείας) καὶ ἄλλων πολλῶν.
Ἔναντι τοῦ συνήθους καὶ ρεαλιστικοῦ πίνακος τούτου, σύ καλὸν θὰ εἶναι νὰ δοκιμάζεις τὰ ποτήρια ταῦτα τοῦ "νέκταρος", ἔχων ἐμπιστοσύνην κυρίως εἰς τὸν Θεόν,κατὰ τὸ "δικαίων ψυχαὶ ἐν χειρὶ Θεοῦ" (Σοφ. Σολ. 3, 1), τὸν ἐτάζοντα καρδίας καὶ νεφρούς, καὶ ἐνθυμούμενος τὸ "ἔστι δίκης ὀφθαλμὸς ὃς τὰ πάνθ’ ὁρᾶ". Μὴ σὲ "πτοήσει"δὲ τὸ ὑπὸ τῶν Τευτόνων σκωπτικῶς λεγόμενον ὅτι: "ἡ ὑπομονὴ φέρει ρόδα καὶ ρακοειδεῖς περικνημίδας"!, καθ’ ὅτι "ὁ ὑπομείνας εἰς τέλος, οὗτος σωθήσεται" (Ματθ. 10, 22), ὁπότε ἡ ὑπομονὴ συνδέεται καὶ πρὸς τὸ πεῖσμα, τὸ ὁποῖον κακὸν μέν, ἀλλὰ καὶ καλὸν κατὰ περίπτωσιν. Βεβαίως ἡ ὁδὸς αὐτῆς τυγχάνει δύσβατος, πολλάκις πλήρης πόνων, δακρύων καὶ στεναγμῶν, διότι αὕτη ἀποτελεῖ τὸ χάρισμα τὸ ὁποῖον ἔχει τις νὰ ὑπομένει, νὰ ἀνέχεται δυσβαστάκτους ἢ ἁπλῶς δυσαρέστους καταστάσεις. Καὶ τίθεται τελικῶς τὸ ἐρώτημα: Ἐὰν καὶ ἡ ὑπομονὴ ἔχει ὅρια. Καὶ τί γίνεται ὅταν αὐτὰ κρημνισθοῦν;
Δὲν ἀποκλείεται ὡς ἐκ τούτου καὶ σύ νὰ πονέσεις, νὰ πληγωθεῖς, ὅπως ἡ Ἐκκλησία καὶ δὴ οὐχὶ μόνον ἐκ λόγων ὀθνείων, ἀλλὰ δυστυχῶς καὶ ἐνδοεκκλησιαστικῶν,ὅπως καὶ ἡ φέρουσα τὸ ὄνομα τῆς Ὑπομονῆς καὶ βιώσασα αὐτὴν ποικιλοτρόπως βυζαντινὴ Ἁγία Βασίλισσα, πρὸς ἣν καλὸν νὰ προσφεύγεις καὶ νὰ μιμεῖσαι. "Patientia (γὰρ) pars magna justitiae est" [ἡ δικαιοσύνη συνίσταται εἰς μέγα μέρος ἐκ τῆς ὑπομονῆς] (Plinius), τὴν ὁποίαν "πύλαι ᾃδου οὐ κατισχύσουσιν" (Ματθ. 16, 18).
Ἄξιος