Ὁμιλία
τῆς Α. Θ. Παναγιότητος
τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου
κ. κ. Βαρθολομαίου
μετά τό Πέρας τῆς Θείας Λειτουργίας
ἐν τῷ Ἱερῷ Ναῷ Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου Ἑλσιγκίου
(12 Σεπτεμβρίου 2013)
Ἱερώτατε Ἀρχιεπίσκοπε Καρελίας καί πάσης Φιλλανδίας κύριε Λέων, προσφιλέστατε ἐν Χριστῷ ἀδελφέ καί συλλειτουργέ,
Ἱερώτατοι καί Θεοφιλέστατοι ἅγιοι ἀδελφοί καί συλλειτουργοί,
Τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά,
«Ἐλάλησε Κύριος πρός Μωϋσῆν, ἐνώπιος ἐνωπίῳ, ὥς τις λαλήσει πρός τόν ἑαυτοῦ φίλον»
(Ἐξόδ. λγ´, 11).
Καί ἡμεῖς εὑρισκόμενοι σήμερον ἐνώπιος ἐνωπίῳ, ἡ κατά Κωνσταντινούπολιν Ἁγία τοῦ Χριστοῦ Μεγάλη Ἐκκλησία, τό Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον, καί ἡ καλλιέλαιος αὐτῆς ἐν Φιλλανδίᾳ τοπική Αὐτόνομος Ὀρθόδοξος, ἀπευθυνόμεθα, ὁμιλοῦμεν καί λαλοῦμεν πρός ὑμᾶς, ἀδελφοί καί τέκνα, ὡς φίλοι πρός φίλους, ὡς οἰκεῖοι πρός οἰκείους, ὡς ἀδελφοί πρός ἀδελφούς, κατ’ ἀναλογίαν ὡς ὁ παντοκράτωρ Κύριος πρός τόν Θεόπτην Μωϋσῆν.
Εἶναι γνωστή ἡ ρῆσις τοῦ Κυρίου, ὅτι «ὑμᾶς δέ εἴρηκα φίλους, ὅτι πάντα ὅσα ἐδόθη μοι ὑπό τοῦ Πατρός μου ἐγνώρισα ὑμῖν» (Ἰωάν. ιε´ 15). Καί τό Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον ἀπευθύνεται τήν στιγμήν ταύτην, ἐνενήκοντα ἔτη μετά τήν ἀπονομήν τῇ προσφιλεστάτῃ ἡμῖν Ὀρθοδόξῳ Ἐκκλησίᾳ τῆς Φιλλανδίας τοῦ αὐτονόμου καθεστῶτος, ὡς φίλος πρός τήν φίλην αὐτοῦ, τήν σάρκα ἐκ τῆς σαρκός του, τό ὀστοῦν ἐκ τῶν ὀστέων του, πρός τήν ὁποίαν παρέχει καί γνωρίζει καί δίδει πάντα ὅσα εἶχε καί ἔχει καί κρατεῖ ὡς «κόρην ὀφθαλμοῦ»: τήν Ὀρθόδοξον πίστιν καί μαρτυρίαν, τήν ἀκραιφνῆ παράδοσιν, τό ὀρθόδοξον ἦθος καί ἔθος, τήν αὐτοδιοίκησιν, τό αὐτόνομον καθεστώς. Δηλαδή πάσας τάς πνευματικάς ἀξίας, διότι ἡ ὑμετέρα Ἐκκλησία καί ὁ λαός αὐτῆς «εὕρετε χάριν ἐνώπιον αὐτοῦ» (πρβλ. Ἐξοδ. λγ´, 17), τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου. Καί παρέδωκε τοῦτο πρός φύλαξιν ὄχι μόνον τάς ἀξίας αὐτάς, ἀλλά καθ ὅλον τοῦτο τό μακρόν περίπου αἰῶνος διάστημα «οὐκ ἐπαύσατο μεριμνᾶν» ὑπέρ ὑμῶν τῶν Ὀρθοδόξων Φιλλανδῶν διά τῆς προσευχῆς καί τῆς ἐκτενοῦς δεήσεως, διά τῆς ἐφ᾽ ὑμᾶς ἀσκήσεως κανονικῆς καί ἐκκλησιαστικῆς ἐποπτείας, διά τῆς στηρίξεως τοῦ ἔργου τῶν ποιμένων ὑμῶν, διά τῆς ἀνταποκρίσεως ἐν σοφίᾳ καί διά τῆς πείρας αἰώνων εἰς τά αἰτήματα τῆς Ἐκκλησίας Φιλλανδίας, τά ἀποβλέποντα εἰς τήν ἑνότητα, εἰς τήν κατά Θεόν εὐημερίαν, πρόοδον καί αὔξησιν, διά νά ἵστασθε οἱ Ὀρθόδοξοι Φιλλανδοί πάντοτε ἐπί τήν Πέτραν, τόν Χριστόν, ὥστε οὔτε ἄνεμοι, οὔτε θύελλαι, οὔτε καταποντισμοί, οὔτε τι τῶν ἐπιγείων καί τῶν ἀερίων, ὁρατῶν καί ἀοράτων, νά δύνανται νά σᾶς κλονίσουν, διότι εἶσθε τεθεμελιωμένοι ἐπί τῶν σταθερῶν θεμελίων τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεως καί τῆς Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Μεγάλης Ἐκκλησίας τῆς Κωνσταντινουπόλεως.
Ἀδελφοί καί τέκνα ἐν Κυρίῳ,
Ὡς ὁ μέγας Θεόπτης Μωϋσῆς ὕψωσε τόν ὄφιν ἐν τῇ ἐρήμῳ, ὥστε νά τόν βλέπῃ καί νά μή παρεκκλίνῃ τῆς πίστεως εἰς τόν Θεόν ὁ παλαιός Ἰσραήλ, οὕτω καί ὁ Υἱός τοῦ ἀνθρώπου, ὁ Κύριος ἡμῶν, ὑψώθη ἐπί τοῦ Σταυροῦ, ὥστε ἡμεῖς οἱ πιστοί, κινούμενοι διά τῆς ἀνθρωπίνης ἰδιότητός μας ἐν μέσῳ ἑνός κόσμου ὕλης καί δεισιδαιμονίας, ἐντός τοῦ ὁποίου ἐπικρατεῖ ἡ ἐμπάθεια ἀντί τῆς ἀπαθείας, τό μῖσος ἀντί τῆς ἀγάπης, ὅπου παρεμβάλλεται τό ἄδικον τῶν ἀνθρώπων εἰς τήν δικαιοσύνην τοῦ Θεοῦ, ἐπί καταπιέσει πάντοτε τοῦ θεωρουμένου ἀδυνάτου, καθορῶντες ὑψούμενον τό σημεῖον τοῦ Σταυροῦ νά ἔχωμεν μίαν β ε β α ι ό τ η τ α, ὅτι ὁ σταυρός εἶναι δ ύ ν α μ ι ς, εἶναι Θεοῦ σ ο φ ί α, εἶναι τό ὅπερ δέν εἶναι ὁ σαρκικός ἄνθρωπος, εἶναι «Θεός πάσχων» καί ὁδηγεῖ εἰς τήν ἀπάθειαν τῆς Ἀναστάσεως.
Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος εἰς τήν ἀναγνωσθεῖσαν σήμερον περικοπήν ἀπό τήν πρός Ἐφεσίους ἐπιστολήν του, προσκαλεῖ τούς πιστούς καί τάς Ἐκκλησίας των νά «καταντήσωμεν οἱ πάντες εἰς τήν ἑνότητα τῆς πίστεως καί τῆς ἐπιγνώσεως τοῦ υἱοῦ τοῦ Θεοῦ, εἰς ἄνδρα τέλειον, εἰς μέτρον ἡλικίας τοῦ πληρώματος τοῦ Χριστοῦ» (Ἐφεσ. δ´ 13-14). Τοῦτο δέ διά νά μή μένωμεν νήπιοι «κλυδωνιζόμενοι καί περιφερόμενοι παντί ἀνέμῳ διδασκαλίας».
Διαπιστοῦμεν δέ εἰς τούς Παυλικούς τούτους λόγους τήν σταυρικήν ἐν πολλοῖς πορείαν τῆς Ὀρθοδόξου Αὐτονόμου Ἐκκλησίας τῆς Φιλλανδίας, ἡ ὁποία ἤδη ηὐξήθη εἰς ἄνδρα τέλειον, εἰς μέτρον ἡλικίας τοῦ πληρώματος τοῦ Χριστοῦ κατά τά ἐνενήκοντα αὐτά ἔτη, ἀλλά διῆλθε διά πολλῶν γνωστῶν πειρασμικῶν καταστάσεων.
Χαιρόμεθα δέ ἰδιαιτέρως σήμερον, διότι συμπροσευχομένη μαζί μας εὑρίσκεται ἡ νέα γενεά, τά «νήπια» τρόπον τινά τῆς Ἀποστολικῆς περικοπῆς, τά ὁποῖα ἡ σύγχρονος ἐποχή ἐπιχειρεῖ καί εἶναι δυνατόν νά περιφέρῃ εἰς πάντα ἄνεμον τῆς διδασκαλίας καί τῆς κυβείας τῶν ἀνθρώπων.
Ἀγαπητοί μας νέοι,
Πολλοί ἀπό σᾶς θά κληθῆτε νά ἀναλάβητε ὑπευθύνους θέσεις εἰς τό κοινωνικόν γίγνεσθαι τῆς εὐρωπαϊκῆς αὐτῆς χώρας τῆς Φιλλανδίας καί εὐρύτερον παγκοσμίως. Ἄλλοι θά κληθῆτε νά διακονήσητε τήν Ἐκκλησίαν σας ἱερατικῶς, ὡς οἱ φοιτηταί τῆς Θεολογικῆς μας Σχολῆς τοῦ Joensuu. Eἶναι, λοιπόν, ἀπαραίτητον νά φροντίσητε διά τήν πνευματικήν κατάρτισίν σας, καθώς καί ἡ Ἐκκλησία σας καί ὁ Ἱερώτατος Ἀρχιεπίσκοπός σας μεριμνοῦν περί τούτου.
Πρέπει, λοιπόν, νά πολιτεύησθε ἀξίως τῆς μεγάλης αὐτῆς κλήσεως συνειδητοποιοῦντες τήν ἀ π ο σ τ ο λ ή ν διά τήν ὁποίαν σᾶς ἑτοιμάζει ὁ Κύριος. Καί ἡ ἀποστολή αὕτη, ἡ κάθε ἀποστολή, περικλείει τόν σταυρόν, τό μαρτύριον, ὡς ἀποδεικνύει ἡ ἀνά τούς αἰῶνας πορεία τῶν Ἀποστόλων, τῶν Ἁγίων, τῶν Μαρτύρων τοῦ Χριστοῦ.
Ἀφ᾽ ὅτου, ἄλλωστε, ὁ Κύριος καί Σωτήρ ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός ἠτιμάσθη καί ἐκρεμάσθη ἐπί τοῦ ἀτιμωτικοῦ ξύλου, Ἐ κ κ λ η σ ί α καί Σ τ α υ ρ ό ς ἀποτελοῦν μίαν ἀδιαίρετον ἑ ν ό τ η τ α καί ἔκτοτε εἶναι ἀδιανόητος ἡ μή σ υ μ π ο ρ ε ί α τῶν δύο μυστηρίων. Διότι ὁ Σταυρός τοῦ Χριστοῦ ἀποτελεῖ διά τούς Χριστιανούς τό ξύλον τῆς ζωῆς, διά τοῦ ὁποίου κατηργήθη ὁ προαιώνιος ἐχθρός τοῦ ἀνθρωπίνου γένους, ὁ διά τῆς παρακοῆς τῶν Πρωτοπλάστων ἐπεισελθών εἰς τόν κόσμον θ ά ν α τ ο ς. Τόν θάνατον ἐνίκησε μόνον ὁ Χριστός καί ἡ Ἐκκλησία Του, τῆς ὁποίας μόνης δέν κατισχύουν αἱ πύλαι τοῦ ᾅδου.
Θά ἑορτάσωμεν μεθαύριον, ἀδελφοί καί τέκνα, ἐν τῷ Ἱερῷ ἡμῶν Κέντρῳ τῆς Ὀρθοδοξίας, ὅπως καί εἰς ὅλους τούς Ὀρθοδόξους Ναούς μας παγκοσμίως, τήν Παγκόσμιον Ὕ ψ ω σ ι ν τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, τοῦ σ η μ ε ί ο υ τούτου. Καί ὡς Κύριός μας ὑψώθη ἐπί τοῦ ξύλου, καθορῶντες καί ἡμεῖς καί βιοῦντες τό σ η μ ε ῖ ο ν τοῦ Σταυροῦ καλούμεθα νά ὑ ψ ώ μ ε θ α συνεχῶς πρός τά ἄνω, πρός τήν Χάριν καί τήν εὐλογίαν. Καί ἀλλοίμονον ἄν δέν «ὑψώμεθα» συνεχῶς. Τότε πράγματι δέν θά εἶχε νόημα καί ὁ Σταυρός καί ἡ Ἐκκλησία καί αὐτή αὕτη ἡ ζωή. Θά ἦτο μία μ ω ρ ί α ἡ διάβασίς μας ἀπό τῆς γῆς αὐτῆς. Ἡ ἐπίγειος ζωή, ἄλλωστε, ἐκκινεῖ εἰς τήν μήτραν τῆς μητρός μας, ὅπου γεννᾶται τό ἔμβρυον καί αὐξάνεται. Καί ἐπισημαίνομεν ὅτι μ ω ρ ί α εἶναι, ὅταν αὐξανώμεθα οἱ ἄνθρωποι κατά τήν ἐξέλιξιν τῆς ἐπιγείου ζωῆς καί διαμονῆς μας, μετά τήν ἔξοδον «ἐκ κοιλίας μητρός», εἰς τήν πονηρίαν, εἰς τό κακόν, εἰς τούς πειρασμικούς διαλογισμούς, εἰς τήν ἁμαρτίαν, εἰς τήν σκιάν καί τό νέφος. Δ ύ ν α μ ι ς καί σ ο φ ί α εἶναι ὅταν ἡ ζωή τοῦ ἀνθρώπου ἐξελίσσεται ὡς ἐκείνη τοῦ «ἀνθρώπου Ἰησοῦ», διά τῆς ἀγάπης καί τῆς θυσίας, διά τῆς ἀνοχῆς τοῦ ἑτέρου καί διά τῆς ἀντοχῆς εἰς τήν δικαιοσύνην, τήν ὁποίαν μᾶς καλεῖ νά «μάθωμεν» ὁ Κύριος (πρβλ. Ἠσ. κς´ 9β). Καί μήπως δ ι κ α ι ο σ ύ ν η δέν σημαίνει καί δέν εἶναι ὁ Σταυρός, ἐπί τοῦ ὁποίου ἐσταυρώθη ὁ Κύριος διά νά μᾶς «ἐξαγοράσῃ» ἐκ τῆς ἀδικίας τοῦ κόσμου τούτου; Διά νά μάθωμεν ὅμως δικαιοσύνην πρέπει νά σταυρώσωμεν τό «ἐγώ»μας, τούς ἐγωϊσμούς καί τά πάθη μας.
Ἀδελφοί καί Πατέρες, Εὐλογημένοι Ὀρθόδοξοι Φιλλανδοί πάσης ἡλικίας, ἰδιαιτέρως τό αὔριον, ἀγαπημένοι μας νέοι καί νέαι,
«Ὁ λόγος ὁ τοῦ σταυροῦ τοῖς μέν ἀπολλυμένοις μωρία ἐστί, τοῖς δέ σωζομένοις ἡμῖν δύναμις Θεοῦ ἐστι», διδάσκει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος (Α΄Κορ. α´, 18). Καί συνεχίζει «ἐμοί δέ μή γένοιτο καυχᾶσθαι εἰμή ἐν τῷ Σταυρῷ τοῦ Χριστοῦ, δι᾿ οὗ ἐμοί κόσμος ἐσταύρωται, κἀγώ τῷ κόσμῳ» (Γαλ. ς´, 14).
Ἀ π ώ λ ε ι α, σ ω τ η ρ ί α, κ α ύ χ η σ ι ς, τρία βιώματα, τά ὁποῖα ἐπιθυμοῦμεν νά ἐπισημάνωμεν σήμερον, ἀπευθυνόμενοι μετά τοῦ Ἀποστόλου Παύλου εἰς τήν ἀγάπην σας. Καί τά τρία εἶναι ἰδιώματα καί βιώματα τοῦ σ τ α υ ρ ο ῦ, τοῦ κάθε σταυροῦ, ὄχι τῆς ἐξουσίας, τῆς κάθε ἐξουσίας.
Ἀπώλεια, ὅταν ἀρνώμεθα, τόν ἐπ᾽ αὐτοῦ θυσιασθέντα Κύριον καί τό παράδειγμά Του, ὡς ἔπαθεν ὁ ἀγνώμων ληστής ἀκόμη καί κατά τήν ὑστάτην ὥραν τοῦ θανάτου του, τοῦ ὁλοκληρωτικοῦ δυστυχῶς, ὁρῶν μάλιστα τά γενόμενα, τήν διάρρηξιν τοῦ καταπετάσματος τοῦ Ναοῦ, τήν ἔγερσιν τῶν νεκρῶν, τό σκότος ἐφ’ὅλης τῆς γῆς. Μήπως καί πολλοί ἄνθρωποι γύρω μας δέν ἀδυνατοῦν, κινούμενοι ἀπό τό «πάθος», νά ὁμολογήσουν καί τήν ὑστάτην ἀκόμη στιγμήν τήν «πλάνην» καί περιορίζονται εἰς «ὕβρεις» καί «ἀδικίας» πρός τόν ἕτερον, τόν διαφωνοῦντα πρός τάς ἀπόψεις των, τόν ὁποῖον θεωροῦν «κλυδωνιζόμενον νήπιον», παρά τά «σημεῖα τῶν καιρῶν»;
Σωτηρία, τό ἀντίθετον βίωμα τῆς ἀπωλείας, εἶναι ἡ συναίσθησις τῆς ἀνθρωπίνης παροδικότητος τῆς οἱασδήτινος ἐξουσίας ἤ χαρίσματος καί ἡ ἄρσις τοῦ Σταυροῦ τοῦ Κυρίου καί ἡ ἀκολούθησις καί συμπορεία μετ’ Αὐτοῦ. Ὅπως ἀκριβῶς ἔπραξεν ὁ εὐγνώμων ληστής, ὁμολογήσησας, κατά τόν ἐπιθανάτιον ρόγχον, ὅτι ὁ «Ἄνθρωπος οὗτος οὐδέν ἄτοπον ἐπραξε» καί δι᾽ ἑνός ἁπλοῦ καρδιακοῦ «μνήσθητι» ἐκέρδησε τήν σωτηρίαν.
Καί, τέλος, καύχησις. Καί εἶναι ἀληθές, ὅτι δέν ἔχομεν κάτι ἰδικόν μας, διά τό ὁποῖον θά ἠδυνάμεθα οἱ ἄνθρωποι ὅλων τῶν ἐποχῶν νά καυχηθῶμεν. Οὐδέποτε λησμονοῦμεν, ἤ πρέπει νά λησμονῶμεν, ὅτι εἴμεθα «γῆ καί σποδός», πάροικοι καί παρεπίδημοι. Ἡ καύχησίς μας ὅμως εἶναι –καί πρέπει νά εἶναι- διά τήν ἀθάνατον ψυχήν μας. Καύχησίς μας εἶναι, ὅταν θά ἠδυνάμεθα νά εἴπωμεν μετά τοῦ Ἀποστόλου Παύλου, «τόν δρόμον τετελέκαμεν, τήν πίστιν τετηρήκαμεν», ἐποιήσαμεν ἀγαθόν καί ἐδώκαμεν ἀγάπην εἰς τόν πάσχοντα συνάνθρωπον, ἐποιήσαμεν «ἔργα δικαιοσύνης», συνεσταυρώθημεν τῷ Χριστῷ ἐν τῇ διακονίᾳ τοῦ «κατ’εἰκόνα» Του πλασθέντος πλησίον μας, τοῦ δημιουργήματός Του.
Ἀδελφοί καί Πατέρες,
Ἐπί μίαν δισχιλιετίαν ἅπαντες οἱ πιστοί ἀκόλουθοι τοῦ Κυρίου, Ἀπόστολοι, Μάρτυρες, Ἱεράρχαι, Ὅσιοι, νεομάρτυρες καί ἁπλοῖ χριστιανοί, ὡς κ α ύ χ η μ α καί σ ύ μ β ο λ ο ν τῆς δόξης τοῦ Κυρίου ἔχομεν, τιμῶμεν καί προσκυνοῦμεν τόν Σταυρόν, ὄχι ὡς μαγικόν τι «ἀλέξημα», ἀλλ’ ὡς φανεροῦντα τήν λυτρωτικήν καί ζωοποιόν θ υ σ ί α ν τοῦ ἐσταυρωμένου Χριστοῦ, τόν ἐμπραγμάτως διδάσκοντα τό ἀληθές νόημα τῆς ἐξουσίας: τήν ταπείνωσιν καί τήν προσφοράν, τάς καί ὁδηγούσας εἰς τόν Βασιλέα τῆς δ ό ξ η ς.
Καί ἐδῶ εἰς τήν Φιλλανδίαν τοῦ Βορρᾶ, ὑψοῦται πάντοτε τό σημεῖον τοῦ σταυροῦ, εἰς τούς τρούλλους τῶν Ὀρθοδόξων καί μή Ναῶν, εἰς τούς τοίχους τῶν ἐκκλησιαστικῶν κτηρίων, εἰς τάς θύρας καί τά παράθυρα τῶν οἰκιῶν, τά ἄμφια καί τά ἱερά σκεύη, τά στήθη τῶν πιστῶν καί τῶν κληρικῶν, πᾶσα δέ Ὀρθόδοξος ἁγιαστική πρᾶξις καί λατρευτική σύναξις διά τῆς σφραγῖδος τοῦ σημείου τοῦ Τιμίου Σταυροῦ ἐπιτελεῖται.
Ἡ καθ᾽ ἡμᾶς Μήτηρ Ἁγία τοῦ Χριστοῦ Μεγάλη Ἐκκλησία τῆς Κωνσταντινουπόλεως, ἀπολύτως καί διαχρονικῶς συναρμοσθεῖσα κατά τήν ἄχρι τῆς σήμερον ἱστορικήν αὐτῆς πορείαν πρός τήν προτροπήν τοῦ Κυρίου καί Διδασκάλου αὐτῆς, «εἴ τις θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόν αὐτοῦ καί ἀκολουθείτω μοι» (Ματθ. ις´, 24), καρτερικῶς αἴρει τόν σταυρόν αὐτῆς, καθημερινῶς ὑψούμενον αὐτόν καθορῶσα, «ξενοδοχουμένη ἐν τῷ σμικρῷ» Φαναρίῳ, μακράν πάσης γηΐνης ἐξουσίας, ἐν ταπεινώσει καί ἀφανείᾳ «κλῶσα τόν Ἄρτον», πιστεύουσα πάντοτε ὅτι τόν Γολγοθᾶν, τόν κάθε εἴδους γολγοθᾶν, ἀκολουθεῖ ὀψέποτε, νῦν ἤ ἐν τῷ μέλλοντι αἰῶνι, ἡ Ἀνάστασις.
Τό σταυροαναστάσιμον τοῦτο β ί ω μ α μεταδίδει πάντοτε πρός πάντας καί πρός πᾶσαν κατεύθυνσιν διά λόγου καί ἔργων, ἰδίᾳ δέ διά τοῦ σιωπηλοῦ παραδείγματός της, καθότι ἡ νίκη εἶναι τοῦ Ἐσφαγμένου Ἀρνίου (Ἀποκ. 5,6), ὡς ἄλλωστε ἡ ἐμπειρία τῶν αἰώνων ἀποδεικνύει καθημερινῶς.
Τό ἴδιον αὐτό β ί ω μ α ζωῆς καί μαρτυρίας καί οὐχί ἐξουσίας μετέδωκε καί πρό ἐνενήκοντα ἐτῶν εἰς τήν Ὀρθόδοξον Ἐκκλησίαν καί τούς ὀρθοδόξους τῆς Φιλλανδίας τό Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον. Βίωμα οὐχί πρός ἀπώλειαν, ἀλλά πρός σωτηρίαν καί καύχησιν. Καί τό ἐλάβετε ἀδελφοί τό «τίμημα» αὐτό καί τό ηὐξήσατε καί τό ἡγιάσατε καί τό κατηξιώσατε, μαρτυροῦντες τῷ Σταυρῷ τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ, ὑψούμενοι συνεχῶς ἐκ τῶν «ἀστάτων» πρός τά «ἑστῶτα καί μένοντα», ὡς ἔπραξε, πράττει καί θά συνεχίσῃ μέχρι τῆς συντελείας τῶν αἰώνων καί ἡ Ἐκκλησία τῆς Κωνσταντινουπόλεως.
Ἀδελφοί ἠγαπημένοι καί τέκνα εὐλογημένα τῆς κατά Φιλλανδίαν Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας,
Πολλάκις εἰς τήν πορείαν τοῦ ἐπιγείου βίου μας ἕκαστος δοκιμάζεται ἐάν ἐκ π ε π ο ι θ ή σ ε ω ς, -καί μή διά «ματαίαν δόξαν», ἐπιπολαίως φέρων τήν «κλῆσιν»-, ἀκολουθῇ τό παράδειγμα τοῦ Ἐσταυρωμένου Κυρίου. Ἄλλωστε, «Χριστός ἔπαθεν ὑπέρ ἡμῶν, ἡμῖν ὑπολιμπάνων ὑπογραμμόν ἵνα ἐπακολουθήσωμεν τοῖς ἴχνεσιν Αὐτοῦ» (πρβλ. Α ´Πέτρ. β´ ,21).
Βεβαίως, ἡ ἀνθρωπίνη ἀδυναμία, ἐν συνδυασμῷ πρός τήν «μανίαν» τοῦ πειράζοντος, ἐνίοτε κλονίζουν τήν πίστιν καί ψύχουν τήν ἀγάπην μας πρός τόν Κύριον καί τήν ἐλπίδα καί τήν προσδοκίαν, διό καί ἀπαραίτητος τυγχάνει ἡ ὕ ψ ω σ ι ς συνεχῶς ἐνώπιόν μας τοῦ Σταυροῦ, διά νά ὑψώμεθα συνεχῶς «μέχρι καταντήσωμεν εἰς ἄνδρα τέλειον, εἰς μέτρον ἡλικίας τοῦ πληρώματος τοῦ Χριστοῦ... ἀληθεύοντες δέ ἐν ἀγάπῃ αὐξήσωμεν εἰς αὐτόν τά πάντα, ὅς ἐστιν ἡ κεφαλή, ὁ Χριστός, ἐξ οὗ πᾶν τό σῶμα συναρμολογούμενον καί συμβιβαζόμενον διά πάσης ἁφῆς τῆς ἐπιχορηγίας κατ᾽ ἐνέργειαν ἐν μέτρῳ ἑνός ἑκάστου μέρους τήν αὔξησιν τοῦ σώματος ποιεῖται εἰς οἰκοδομήν ἑαυτοῦ ἐν ἀγάπῃ» (Ἐφεσ. 4,13-16).
Ὡς μιμηταί τοῦ Κυρίου καί πάντων τῶν ἀράντων ὑπομονητικῶς τόν σταυρόν Ἁγίων μας, πίπτοντες καί ἀνορθούμενοι καθ᾽ ἡμέραν συνεχίζομεν τήν πορείαν μας, αἴροντες ἕκαστος τόν προσωπικόν σταυρόν τοῦ πάθους τοῦ ἡμετέρου καί τῶν «παθῶν» τῶν ἄλλων, ὅστις ὁδηγεῖ εἰς τό τέλος εἰς τήν ἀπόλαυσιν τῆς ἐνδόξου Ἀναστάσεως, ἐν τῇ βεβαιότητι ὅτι «οὐκ ἄξια τά παθήματα τοῦ νῦν καιροῦ πρός τήν μέλλουσαν δόξαν ἀποκαλυφθῆναι εἰς ἡμᾶς» (Ρωμ. η´, 18).
Ἐκφράζοντες τήν ἐν Κυρίῳ χαράν, ἀλλά καί καύχησιν τῆς Μητρός Ἐκκλησίας καί ἡμῶν διά τήν ἄχρι τοῦδε, χάριτι Θεοῦ, ὁσημέραι πρόοδον τοῦ μικροῦ μέν ἀριθμητικῶς, μεγάλης δέ πίστεως πεπλουτισμένου, ὑπό τήν συνετήν καί φιλόθεον καθοδήγησιν τῆς ὑμετέρας ἀγαπητῆς Ἱερότητος, ἀδελφέ Ἀρχιεπίσκοπε Καρελίας καί πάσης Φιλλανδίας κύριε Λέων, Ὀρθοδόξου Φιλλανδικοῦ Λαοῦ, συγχαίρομεν ἀφ᾽ ἑνός μέν διά τήν συμπλήρωσιν ἐνενήκοντα ἐτῶν αὐτονόμου ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς καί μαρτυρίας καί πορείας, ἐν μέσῳ τῶν πολλῶν γνωστῶν μεγίστων πειρασμῶν καί δυσκολιῶν, ἀφ’ ἑτέρου δέ μνημονεύομεν ἐν εὐγνωμοσύνῃ καρδίας τούς ἀοίδιμον Πατριάρχην Κωνσταντινουπόλεως Μελέτιον Δ´, τόν Μεταξάκην, καί τούς εὐκλεῶς ἀρχιερατεύσαντας ἐνταῦθα ἀειμνήστους Γερμανόν, Παῦλον καί Ἰωάννην τούς Ἀρχιεπισκόπους, καί, τέλος, εὐχόμεθα ἄχρι τέλους νά ἀναδεικνύησθε, παρόντες καί ἐπιγενόμενοι, τέκνα φωτός καί ἡμέρας, καί ἐν εὐαγγελικῇ πολιτείᾳ καί συμφώνως τῷ Ὀρθοδόξῳ ἤθει καί πολιτείᾳ πορευόμενοι νά ἀξιωθῆτε πάντοτε τῆς σωτηρίας καί τῆς καυχήσεως, πρεσβείαις πάντων τῶν φιλλανδῶν Ἁγίων, «μή ἐπαισχυνόμενοι τῷ Σταυρῷ τοῦ Χριστοῦ, ἀλλά κἄν ἄλλος ἀποκρύπτῃ, ὑμεῖς φανερῶς ἐν τῷ μετώπῳ σφραγιζόμενοι, ποιοῦντες τό σημεῖον τοῦτο ἐσθίοντες καί πίνοντες, καθήμενοι, κοιταζόμενοι, ἐξανιστάμενοι, λαλοῦντες, περιπατοῦντες, ἁπαξαπλῶς ἐν παντί πράγματι» (πρβλ. Κυρίλλου Ἱεροσολύμων, Κατήχησις δ’). Ἀμήν.